Kategoria: Wielka Brytania

M6 Toll

M6

M6, czyli motorway 6 / autostrada nr 6, jest najdłuższą autostradą w Wielkiej Brytanii. Zaczyna się w Coventry (miasto na północ od Londynu), a następnie ciągnie się wschodnim wybrzeżem (m.in. przez Birmingham, Liverpool, Manchester) aż do miasteczka Gretna w Szkocji.

Kto uciekał do Gretna Green?

Gretna jest pierwszym miasteczkiem, jakie napotkamy w Szkocji właśnie jadąc tą trasą. Na jego terenie znajduje się parafia Gretna Green. Jeśli lubicie powieści historyczne z wątkiem miłosnym, to mogliście już o niej usłyszeć.

Do Gretna Green uciekały młode, angielskie pary by zawrzeć związek małżeński. Otóż w Anglii jeśli się nie miało ukończonego 21 roku życia należało mieć zgodę rodziców by się pobrać. Szkocja nie miała takich restrykcji. Dlatego pary, którym rodzice odmawiali błogosławieństwa, wyjeżdżali do Gretna Green, która jest najbliższą szkocką parafią, po ożenek.

Jechaliście może odcinkiem M6 Toll? – z pewnością nie spodziewaliście się, że właśnie podróżujecie po milionach książek!

Gdybyście chcieli ominąć korki w mieście Birmingham, to zamiast dalej jechać M6, możecie skręcić w M6 Toll. „Toll” oznacza: opłata drogowa; czyli M6 Toll będzie autostradą płatną.

Z tym odcinkiem drogi związana jest ciekawa historia. Do konstrukcji M6 Toll wykorzystano około 2 500 000 książek! Zmielono je na papkę i użyto do umocnania powierzchni. Tak się złożyło, że wiele z tych woluminów było romansami z wydawnictwa Mills & Boon. Kto wie – może były w nich zawarte historie zakochanych, którzy uciekli do Gretna Green by się pobrać!

It has taken its toll on me

“Casualty toll / liczba ofiar” lub “death toll / liczba ofiar śmiertelnych” takie określenia spotkamy np. gdy czytamy o wypadku drogowym lub katastofie naturalnej. Gazeta Guardian podała na przykład ostatno, że: The US death toll from Covid-19 has passed 800,000 / Liczba ofiar śmiertelnych Covid-19 w USA przekroczyła 800 000.

Covid dotyka nas na wiele sposobów. Ciężka jest przecież też sama izolacja społeczna. Coraz częściej mówi się, że: Lockdown has taken a serious toll on our mental health / Lockdown poważnie odbił się na naszym zdrowiu psychicznym.

For whom the bell tolls?

“For whom the bell tolls” to znana piosenka zespołu Metallica (thrash metal). Inspiracją do niej była książką Ernesta Hemingwaya o tym samym tytule. „For Whom the Bell Tolls / Komu bije dzwon” opowiada o oddziale partyzanckim walczącym po stronie republikanów w czasie hiszpańskiej wojny domowej (1936–1939). „Toll„, jako czasownik, przetłumaczymy na: miarowo i powoli dzwonić.

 

Strefa Kujona:

motorway [wymowa: ˈməʊ.tə.weɪ], rzeczownik, znaczenie:
– autostrada

toll [wymowa: təʊl], rzeczownik, znaczenie:
– opłata drogowa (mała opłata, którą się uiszcza przed skorzystaniem z płatnej drogi, mostu itp.)
– ilość zniszczeń lub ilość ofiar śmiertelnych (lub osób poszkodowanych), jakie wywołało jakieś nieszczęście – np. wojna, katastrofa naturalna
– powolne, regularne bicie dzwonu

take its/a toll – jeśli coś “takes its toll” albo “takes a toll”, to oznacza, że powoduje cierpienie, śmierć lub uszkodzenie; np. Family problems have taken their toll on her health / Problemy rodzinne odbiły się na jej zdrowiu

toll, czasownik, znaczenie:
– kiedy „a bell / dzwon” tolls, to taki dzwon bije wolno wiele razy i jest to znak, że ktoś zmarł

 

Materiały źródłowe (słówka):

 

Zdjęcie wykonała Cat Miller, a można je znaleźć na: Unsplash.

Heaven, haven, heather i heathen

Słowo „heaven” jest Wam z pewnością znane – choćby jako tytuł bardzo znanej piosenki Bryana Adamsa. W utworze „Heaven” mamy taki refren: Baby you’re all that I want, when you’re lyin’ here in my arms. I’m findin’ it hard to believe. We’re in heaven. / Kochanie, jesteś wszystkim czego chcę, kiedy leżysz tutaj w moich ramionach. Ciężko mi w to uwierzyć. Jesteśmy w niebie. „Heaven” oznacza „niebo” (w sensie religijnym) oraz „wspaniałe miejsce, raj” – no wiecie przecież, o jakim uczuciu śpiewa Bryan.

Heaven – super i rewelacja, haven – tylko dobrze

Bardzo podobne do „heaven” jest „haven”. Spotkałam się z tym, że wiele osób nie zauważa braku literki „e” i sądzi, że „haven” to też jest „niebo”. Tak nie jest, otóż „haven” oznacza: schronienie, bezpieczne miejsce, ostoję. Stąd mamy określenie: safe haven / bezpieczne schronienie (np. My house is my safe haven / Mój dom jest miejscem, gdzie się czuję bezpiecznie). W „haven” czujemy się bezpiecznie i dobrze, ale rewelacja to dopiera nas czeka w „heaven”.

Na wschodnim wybrzeżu Szkocji jest piękne miasteczko Stonehaven, obok którego znajduje się malowniczo położony zamek Dunnottar. Stonehaven ma mały port, który od północy i południa otaczają wysokie klify. Być może właśnie stąd wzięła się nazwa tego miejsca: stone / kamień i haven / mały port.

Wrzos Locklear

Jeśli o Szkocji mowa, to znana jest ona m.in. z rozległych wrzosowisk. „Wrzos” przetłumaczymy na – heather. Heather to także imię żeńskie, może kojarzycie aktorkę z serialu „Dynastia” – Heather Locklear (w swoim czasie była bardzo znana)?

Pokonał Nessie i nawrócił heathens

Zanim święty Kolumba (saint Columba) przyniósł chrześcijaństwo na tereny, które obecnie nazwiemy Szkocją, to żyli na niej heathens / poganie (używa się też słowa pagans). Kolumba był mnichem i rezydował na wyspie Iona (Hebrydy Wewnętrzne – jest to grupa wysp znajdujących się na zachodzie Szkocji). Tamte rejony były już schrystianizowane, więc należało też nawrócić pozostałe ludy – np. Piktów żyjących na północy.

W VI w. drogi były kiepskie lub nie było ich wcale, dlatego Kolumba wraz z innymi mnichami przeprawiał się drogą wodną – m.in. płynął przez jezioro Loch Ness (loch – jezioro po szkocku). Tam natknął się na potwora, którego przepędził do głębin, bo nękał on okoliczne ludy. Podobno Nessie tak się wtedy wystraszył, że wciąż boi się wychodzić na ląd.

Cuda, jakich dokonywał Kolumba, przekonały miejscowych, by nawrócić się na nową wiarę.

 

Strefa Kujona:

heaven [wymowa: ˈhevn], rzeczownik, znaczenie:
– niebo (w sensie religijnym)
– (mowa potoczna) niebo w sensie – bardzo dobre miejsce lub sytuacja (raj)
– the heavens – niebo – niebiosa, sklepienie niebieskie

haven [wymowa: ˈheɪ.vən], rzeczownik, znaczenie:
– schronienie, bezpieczne miejsce, ostoja; np. The river banks are a haven for wildlife / Brzegi rzeki są ostoją dla dzikiej przyrody; mamy też określenie: tax haven / raj podatkowy (!) [czyli mamy tutaj w rzeczywistości „schronienie od podatku”, ale na polski przetłumaczono „tax haven” na „raj podatkowy” – raj dla tych, którzy nie chcą płacić podatków]
– mały port

heather [wymowa: ˈheð.ə(r)], rzeczownik, znaczenie:
-wrzos

heathen [wymowa: ˈhiː.ðən], rzeczownik, znaczenie:
– (staromodnie, pejoratywnie, obraźliwie) poganin, barbarzyńca (ktoś, kto jeszcze się nie nawrócił na nową, obowiązującą religię)
– (humorystycznie) barbarzyńca (ktoś, kto ma braki w edukacji) lub ktoś, kto jeszcze o czymś nie słyszał, nie przyjął czegoś do wiadomości (nie wierzy w coś)

pagan [wymowa: ˈpeɪ.ɡən], rzeczownik, znaczenie:
– poganin (ktoś, kto wierzy w wielu bogów; czyli tacy ludzie, jakich dawno temu nawracali misjonarze)
– (humorystycznie) ktoś, kto nie ma przekonań/wierzeń religijnych
– poganin (przedstawiciel współczesnego poganizmu – np. ktoś, kto wierzy w naturę)

 

Materiały źródłowe:

(słówka)

(inne)

 

Zdjęcie przedstawia zamek Dunnottar. Wykonał je Connor Mollison, a pozostałe prace fotografa można je znaleźć na Unsplash.

Trash, thrash, thresh i thatch

Słowo „trash” oznacza „śmieci” i jest głównie używane w amerykańskim angielskim. Natomiast w brytyjskim angielskim zrozumiemy je jako: rzecz marnej jakości, badziewie; np. trashy TV shows / programy telewizyjne marnej jakości. Czasownik „to trash” tłumaczymy na: zdemolować [np. Rockstars trashed their hotel rooms / Gwiazdy rocka zdemolowały (swoje) pokoje hotelowe] oraz bardzo mocno kogoś/coś krytykować, zmieszać z błotem (czyli powiedzmy „zdemolować” kogoś psychicznie).

O gustach się nie dyskutuje… czyli: „thrash” nie musi być „trash”

Podobne w pisowni do „trash” jest – „thrash”; np. The fish thrashed around in the net / Ryba miotała się w sieci [to thrash – ruszać się (lub spowodować by coś się poruszało) w sposób gwałtowny lub taki, który wskazuje na utratę kontroli nad ciałem; miotać się, rzucać się (na boki)]. „To thrash” ma jeszcze dwa znaczenia: sprawić lanie, spuścić łomot oraz łatwo pokonać kogoś w grze sportowej [np. Scotland thrashed England 5–1 / Szkocja spuściła łomot Anglii (i wygrała) 5 do 1].

Fani takich zespołów, jak Metallica, czy Slayer kojarzą to słowo, jako nazwę typu muzyki, którą grają te właśnie zespoły – thrash metal. „Thrash metal. The name says it all really. Thrash. It’s fast, it’s angry and it’s loud.” / „Thrash metal. Nazwa naprawdę mówi wszystko. Chłostać. (To) jest szybkie, (to) jest wściekłe, (to) jest głośne.” Pamiętajcie, że choć te słowa różni tylko jedna literka, to „thrash” nie czyta się przez „t”, tylko przez „θ” – żeby Wam nie przyszło do głowy powiedzieć do fana metalu, że słucha trash metalu, czyli badziewnego metalu! (Także lepiej na zaś zajrzyjcie do Strefy Kujona, bo tam jest link do filmiku o wymowie „θ”.)

Thrash / chłostać i thresh / młócić

Jeśli w słowie „thrash” zmienimy „a”, na – e, to uzyskamy: thresh – młócić zboże. Stąd „threshing machine” to: maszyna rolnicza, która młóci zboże (młockarnia); a „threshing floor” to: „podłoga”, na której młóci się zboże (klepisko).

Strzechy są bardzo brytyjskie…

Ten domek na zdjęciu jest pokryty strzechą, a „strzecha” przetłumaczymy na – thatch. Domy w Wielkiej Brytanii były pokrywane dachami ze słomy już od epoki brązu. Był to najtańszy typ dachu. Dziś strzecha do tanich nie należy i dlatego decydują się na nią tylko bogaci, którzy chcą mieć takie właśnie urokliwe domki na wsi: Thatch used to be a poor man’s roof, now it’s a rich man’s roof / Strzecha była dachem biednego człowieka, teraz jest dachem bogatego człowieka.

Do dziś istnieje też zawód – thatcher / ktoś, kto pokrywa dach strzechą. Można założyć, że któryś z przodków premier Margaret Thatcher był specjalistą w tym fachu. Obecny premier Boris Johnson ma także coś wspólnego ze słowem „thatch”. Otóż jego niezwykłą fryzurę można określić jako: thatch of hair / strzecha włosów. (Inni z kolei mówią, że ma on: mop of blonde hair / czuprynę blond włosów.)

 

Strefa Kujona:

trash [wymowa: træʃ], rzeczownik, znaczenie:
– (mowa potoczna, pejoratywnie) rzecz marnej jakości, badziewie
– (amerykański angielski) śmieci, odpady

trash, czasownik, znaczenie:
– (mowa potoczna) zniszczyć coś, zdemolować
– (mowa potoczna) bardzo mocno kogoś/coś krytykować; zmieszać z błotem
– (mowa potoczna, amerykański angielski) wyrzucić coś do śmieci (wyrzucić coś, bo to coś jest już niepotrzebne)

thrash [wymowa: θræʃ], czasownik, znaczenie:
– uderzyć (za karę) człowieka lub zwierzę wiele razy za pomocą kija, rózgi itp.; chłostać, sprawić lanie, pobić, spuścić łomot
– ruszać się (lub spowodować by coś się poruszało) w sposób gwałtowny lub taki, który wskazuje na utratę kontroli nad ciałem; miotać się, rzucać się (na boki)
– (mowa potoczna) łatwo kogoś pokonać w sportowej grze
Jak czytać „θ” dowiesz się stąd

thrash (lub thrash metal), rzeczownik, znaczenie:
– rodzaj głośnej muzyki (dokładnie jest to jeden z typów metalu)

thresh [wymowa: θreʃ], czasownik, znaczenie:
– młócić zboże

thatch [wymowa: θætʃ], czasownik, znaczenie:
– kryć budynek strzechą

thatch, rzeczownik, znaczenie:
– słoma lub trzcina używana do robienia dachu albo dach zrobiony z tych materiałów (strzecha)
– (mowa potoczna) thatch (of hair )/ czupryna gęstych i rozczochranych włosów

 

Materiały źródłowe (słówka):

Zdjęcie wykonał Phil Hearing, a można je znaleźć na Unsplash.

Kim jest Larry?

Larry nie ma nazwiska, choć jest zatrudniony w Kancelarii Premiera Borysa Johnsona. Wynagrodzenie, jakie dostaje, jest niskie, ale jego praca jest wyjątkowo prestiżowa – w końcu Larry obsadza stanowisko z prawie 100-letnią tradycją! Larry cieszy się także niezwykłą popularnością wśród Brytyjczyków. Trzeba podkreślić, że jego służba dla Królestwa trwa już ponad 10 lat.

W 2016 roku ówczesny premier David Cameron odchodząc z funkcji pierwszego ministra, przyznał, że słyszał plotki o tym, że ponoć nie darzył Larrego sympatią. Premier wtedy jasno powiedział, że była to nieprawda. Dowodem miała być fotografia, którą widzicie na górze tego wpisu.

Chief Mouser

Tak, Larry to kot, który pełni funkcję Chief Mouser / Naczelnego Myszołapa w siedzibie brytyjskiego premiera. Larry’s chief duty is to catch mice / Główny obowiązek Larrego, to łapać myszy. („Mouse” to oczywiście „mysz – zwierzątko” i „mysz komputerowa”; ten rzeczownik ma nietypową liczbę mnogą – mice.) Ten sympatyczny futrzak został wzięty ze schroniska. Jego niskie urodzenie (Larry był stray / bezpański) nie stanowiło żadnej przeszkody dla tak wysokiego awansu społecznego.

Vermin i pest control

Larry miał już za sobą pewne doświadczenie zawodowe (wspominałam już, że był stray) oraz wrodzony talent do unicestwiania vermin / szkodników. 10 Downing Street, gdzie swoją siedzibę ma brytyjski premier, ciągle ma problemy z myszami i szczurami. Jeśli stanowisko Chief Mouser’a jest dłużej nieobsadzone, to te gryzonie widuje się nawet w dzień. Dlatego tak konieczna jest tam obecność jakiegoś kociego jegomościa – w końcu kot jest najlepszy na pest control („pest” to też „szkodnik” i to słowo możemy sobie skojarzyć z „pestycyd”; a „control” to – kontrola, nadzór). W Wielkiej Brytanii istnieje zawód pest control technician / technik od kontroli szkodników, ale widać na Downing Street potrzebowano pracownika z tak wysokimi kwalifikacjami, jakich żaden z techników nie posiadał.

Jak podaje oficjalna strona rządowa Larry zajmuje się też witaniem gości, sprawdza zabezpieczenia obronne (podejrzewam, że po prostu ciągle znajduje nowe drogi wyjścia z budynku) oraz testuje antyki, czy są wystarczająco wygodne na drzemki. Oczywiście cały czas rozważa różne rozwiązania pozbycia się myszy (w końcu to jest taki rodzaj pracy, od której nie da się całkowicie odciąć).

Czasem trzeba też pogonić kota…

Jak to w polityce bywa Larry miewał też wrogów – otóż przez pewien czas toczył cat fights o terytorium z Palmerstonem (kotem pracującym dla Biura Spraw Zagranicznych). („Cat fight” to kocia walka, natomiast „catfight” to walka między kobietami.) Na szczęście od roku nie ma już Palmerstona w Londynie, bo przeszedł on na emeryturę, którą spędza na wsi. Nigdy się nie dowiemy, czy Palmerston czasem nie został do niej zmuszony – w końcu Larry ma wpływowych znajomych i mógł na nich naciskać.

DODATEK
Jesteś „couch potato” czy „mouse potato”? Co oznaczają te określenia, znajdziesz tutaj.

 

Strefa Kujona:

chief [wymowa: tʃiːf], przymiotnik, znaczenie:
– (przed rzeczownikami) najważniejszy, najistotniejszy, główny, naczelny; np. chief problem / najistotniejszy problem; chief reason / główny powód
– (przed rzeczownikami) najwyższy stopniem, główny, naczelny; np. chief economist at the Bank of England / główny ekonomista Banku Anglii
– -in-chief (przyrostek do rzeczownika); najwyższy stopniem/rangą; czyli nasz Larry byłby: Mouser-in-chief / Głównym myszołapem

chief, rzeczownik, znaczenie:
– osoba odpowiedzialna za organizację lub grupę ludzi; też – wódz plemienia (przywódca, szef, lider, komendant, naczelnik, wódz)

mouse [wymowa: maʊs], rzeczownik, znaczenie:
– mysz (zwierzątko)
– mysz komputerowa
– nieśmiała, cicha, nerwowa osoba (cicha myszka)

mouser [wymowa: ˈmaʊ.sə(r)], rzeczownik, znaczenie:
– kot łowny; kot, który łapie myszy

vermin [wymowa: ˈvɜː.mɪn], rzeczownik (występuje tylko w liczbie mnogiej), znaczenie:
– szkodniki, robactwo, plaga (owady, ssaki, ptaki, które są szkodliwe, ponieważ niszczą uprawy, żywność i roznoszą choroby; i których liczebności nie da się kontrolować, jeśli pojawiają się nagle w dużych ilościach)
– (obraźliwie, pejoratywnie) ludzie, którzy są bardzo nieprzyjemni i niebezpieczni dla społeczeństwa

pest [wymowa: pest], rzeczownik, znaczenie:
– owad lub mały kręgowiec, który jest szkodliwy (np. niszczy uprawy, roznosi choroby); czyli właściwie „pest” to synonim „vermin”
– (mowa potoczna) irytująca osoba (ten rzeczownik często jest używany w stosunku do dzieci)

catfight [wymowa: ˈkætfaɪt], rzeczownik, znaczenie:
– (mowa potoczna) bójka między kobietami; jeśli kiedykolwiek oglądaliście serial Dynastia, to często Alexis i Crystal prowadziły takie catfights (jeśli chcecie wiedzieć, kto je zwykle wygrywał, to zajrzyjcie tutaj)

 

Materiały źródłowe:


słówka

inne

  • Pewnie mi nie wierzycie, że Larry jest oficjalnie zatrudniony w brytyjskim rządzie? Otóż tutaj jest link do strony rządowej, który potwierdza, że napisałam Wam prawdę – rzeczywiście istnieje takie stanowisko na 10 Downing Street, jak Chief Mouser (zdjęcie Larry’ego i opis jego obowiązków znajdziecie na końcu strony).

 

Zdjęcie pochodzi ze strony Evening Standard.

Kłopotliwe akcenty

Któregoś razu przysłuchiwałam się rozmowie dwu koleżanek z pracy i zauważyłam, że jedna z nich wypowiada słowo “hand” dokładnie tak, jak się je pisze. Zaciekawiło mnie to i zapytałam, czy wymowa przez “æ” (dźwięk pomiędzy naszym “a”, a “e”) jest też poprawna, bo takiej uczyła moja pani anglistka. Koleżanka odpowiedziała: Oh, that was posh / Och, tamto było „posh” (w sensie – tamta wymowa). Takiej odpowiedzi się w życiu nie spodziewałam. Posh!? Niemożliwe!

Podział klasowy w Wielkiej Brytanii

Nie wiem, czy wiecie, ale w Wielkiej Brytanii wciąż zauważa się podział na klasy społeczne. Brytyjczycy automatycznie wiedzą, kto do jakiej należy. Oceniają to po rodzinie, w jakiej ktoś się urodził, po szkole, jaką ktoś skończył, pracy, jaką ktoś wykonuje i po wymowie oczywiście. Różne są podziały na te klasy, ale tak z grubsza mamy je trzy: klasę robotniczą, klasę średnią i arystokrację.

Osoby należące do klasy robotniczej będą miały silny regionalny akcent. Arystokraci mówią bardzo wyraźnie i w moim odczuciu wolno. A nas w szkołach uczą wymowy i akcentu klasy średniej, która tutaj jest uważana za zamożną i wykształconą, stąd właśnie wziął się ten przymiotnik „posh” (posh – elegancki). Oczywiście wymowę arystokratów także uważa się za „posh”, ale to „oczywista oczywistość”.

Oh, that was posh

Jeśli powiemy o rzeczy, że jest „posh”, to będzie oznaczało, że ta rzecz jest droga, wysokiej jakości, elegancka, wytworna, ekskluzywna (np. Aston Martin is a posh car / Aston Martin jest ekskluzywnym samochodem). Natomiast jeśli tym przymiotnikiem określimy osobę, to będzie oznaczało, że ta osoba należy do wyższej klasy społecznej, czyli „posh people” to ludzie wpływowi i zamożni. „Posh person / osoba z wyższej klasy społecznej” zazwyczaj skończył/ła „posh school / szkołę prywatną”, a jeśli mieszka w mieście to w „posh part of town / droższej dzielnicy” i „talks posh / mówi, jak osoba pochodząca z wyższej klasy”.

Z rzeczami i osobami prawdziwie posh raczej mało kto z nas będzie miał do czynienia. Natomiast oceniając kogoś w stosunku do siebie i dochodząc do wniosku, że ta osoba jest bardziej „elegancka” (albo jest jej bliżej tego, co reprezentuje właśnie ta nieuchwytna klasa wyższa), można określić ją jako posh. Jedna z koleżanek z pracy zawsze piła herbatę miętową i to było określone jako „posh” przez jedną z Brytyjek (nie pytajcie dlaczego, ja wciąż tego nie rozumiem).

Jaki procent mieszkańców Wysp mówi z akcentem, którego uczą nas w szkole?

Kiedy ja się uczyłam angielskiego, to przez długi czas sądziłam, że większość osób na Wyspach mówi właśnie tak, jak nas uczą. Jednakże Wielka Brytania jest krajem, gdzie jest wiele lokalnych wariantów języka (dialektów). Sama Anglia (wg Wikipedii) ma ich aż 33! (A przecież jest jeszcze choćby Szkocja. Jeśli ktoś z Was był w Szkocji, to wie, jak bardzo tamtejszy angielski różni się od tego angielskiego, jakiego uczą nas w szkołach.)

A uczą nas Received Pronunciation (w skrócie RP), czasem określa się go też jako BBC English (bo dawniej taką wymowę mieli wszyscy spikerzy radiowi i dziennikarze telewizyjni), Standard English (ogólnie przyjęta jako poprawna wersja języka angielskiego) lub Queen’s English (język, jakim mówi Królowa).

Szacuje się, że czystym RP English mówi tylko 3% populacji Wyspy. Także jeśli spotkacie kogoś, kto mówi z tym akcentem, to najprawdopodobniej nie jest to rodowity Brytyjczyk.

Accentism

Dawniej każdy prezenter radiowy i telewizyjny miał ten sam akcent. Obecnie dąży się do tego, by pokazać różnorodność akcentów. Żyjemy w czasach, kiedy walczy się z wszelkimi przejawami dyskryminacji. Wymyślono nawet słowo opisujące zjawisko negatywnego postrzegania osób z jakimś (nielubianym przez nas) akcentem – accentism.

W Wielkiej Brytanii jest to realny problem, bo jak wykazały badania, osoby mające silny lokalny akcent, mają problem ze znalezieniem lepszej pracy. Część z nich stara się go „zgubić”, ale potem żałują, bo czują, że stracili część tego, kim są i skąd pochodzą. Czasem takie działanie jest traktowane jako rodzaj zdrady swoich korzeni, albo (co gorzej) udawania, że się należy do wyższej klasy społecznej, niż się należy w istocie.

Wyjaśnienie
Podział na klasy jest dużo bardziej zróżnicowany, np. często wyróżnia się klasę osób bezrobotnych (żyjących z zasiłków), klasę upperclass (czyli ci między klasą średnia, a arystokracją i to akcent tej klasy najczęściej jest określany jako „posh”, on się trochę różni od naszego, szkolnego RP). RP English czasem określa się jako „posh”, czasem nie. Myślę, że ta sprawa jest bardzo subiektywna i trudno jest tutaj dać jednoznaczną opinię.

W tekście używam zamiennie słów akcent i dialekt, choć to nie są do końca równoznaczne słowa (akcent – charakterystyczna wymowa, dialekt – charakterystyczna wymowa i charakterystyczne dla danego regionu słowa, czyli pewna „wersja” języka w danym regionie kraju).

DODATEK
Co oznacza „too posh to push”? Jaka jest jedna z teorii o powstaniu słowa „posh”? I jakiej litery nie lubi wymawiać klasa robotnicza mieszkająca we wschodniej części Londynu? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz tutaj.

 

Strefa Kujona:

posh [wymowa: pɒʃ], przymiotnik, znaczenie:
– (mowa potoczna) o rzeczach i miejscach – drogie i wysokiej jakości; elegancki, wytworny, ekskluzywny
– (mowa potoczna) o ludziach i ich sposobie mówienia – pochodzący z wyższej klasy społecznej; z wyższych sfer

posh, przysłówek, znaczenie:
– (mowa potoczna, czasem pejoratywne) typowo dla osób z wyższej klasy społecznej; np. to talk posh // mówić, jak nadziani/arystokracja (może macie lepsze pomysły na tłumaczenie?)

poshness [wymowa: ˈpɒʃ.nəs], rzeczownik, znaczenie:
– (mowa potoczna) wykwintność, ekskluzywność, wytworność
– (mowa potoczna) cecha (właściwość) pochodzenia z wyższych sfer (z wyższej klasy społecznej)

posho [wymowa: ˈpɒʃ.əʊ], rzeczownik, znaczenie:
– (mowa potoczna, pejoratywne) osoba z wysokiej klasy społecznej, zwłaszcza taka, która jest irytująca; panisko
 

Materiały źródłowe:

słówka

inne

 

Zdjęcie wykonał Stephen Packwood, a można je znaleźć na portalu Unsplash.