Dopadła mnie w czasie pandemii chęć zrobienia sobie kolekcji kwiatów doniczkowych, może Was też? A w trakcie poszukiwania kwiatów w sklepach stacjonarnych i on-line, zrozumiałam, jak zbędne jest wtedy słowo „flower”, a jak niezastąpione – plant.
Jaką roślinę określimy „flower”?
Rzeczownik “flower / kwiat” ma właściwie taki sam zakres znaczeniowy jak polski “kwiat”; czyli: (1) – część rośliny mająca barwne, gęsto skupione płatki, (2) – ozdobna roślina kwitnąca oraz (3) – najlepsza część czegoś (kwiat, elita, śmietanka). Choć wg słowników kwitnące rośliny doniczkowe to też “flowers”, to zwykle w sklepach znajdziemy je pod innym szyldem, ale o tym za chwilę.
Flour i flower
Pewnie wiecie, że “flour / mąka” i “flower / kwiat” wymawia się jednakowo. Dawniej te dwa wyrazy były jednym słowem (flour) oznaczającym mąka i kwiat; kwiat jest najlepszą częścią rośliny, tak jak najdelikatniejszą częścią, po zmieleniu zboża i usunięciu otrąb, jest mąka. Później, by chyba jeszcze bardziej utrudnić życie Brytyjczykom, powstała druga wersja pisowni słowa “flour” – flower. W XVIII wieku ostatecznie zlitowano się nad Anglikami i rozdzielono “mąkę” od “kwiata”, bo ten pierwszy dostał pisownię “flour”, a drugi – flower.
“Plant” – czyli… zasadzeniec
Znaczenie “plant” najłatwiej zrozumieć, jeśli przetłumaczymy sobie go na – zasadzeniec. “Plant” ma łodygę, korzenie i gdzieś sobie rośnie. “Plant” jest całą rośliną, a nie tylko jej częścią, jak bywa z “flower”.
Houseplants, garden plants…
Kwiaty doniczkowe do mieszkania znajdziecie pod szyldem: indoor plant (roślina “wewnątrz drzwi”) albo houseplant (roślina domowa); a zieleń do ogrodu – outdoor plant (roślina “na zewnątrz drzwi”) lub garden plant / roślina ogrodowa.
A “potted plant / roślinę w doniczce” i “flowering plant / roślinę kwitnącą” (hodowaną ze względu na piękne kwiaty) można ustawić i w domu, i w ogrodzie, zależnie od gatunku.
Stalowe, nuklearne i węglowe „zasadzeńce”
Takie przymiotniki, jak „green / zielona”, czy „hanging / wisząca” przed słowem „plant / roślina” nikogo nie zaskoczą. Jednak stykając się z językiem angielskim, natkniemy się też na „zasadzeńce” opisane osobliwymi przymiotnikami – np. a steel plant / „stalowy zasadzeniec”?
To drugie znaczenie słowa „plant” długo było dla mnie trudne do przyjęcia. Może Wy już je znacie, albo szybciej zaakceptujecie; a mianowicie jest to: fabryka, zakład, wytwórnia; czyli coś, co niejako zostało „zasadzone” w ziemi: ustawione, zaaranżowane i wkopane.
Teraz nie będzie dla Was trudne do zapamięta to, że: „elektrownia jądrowa” to – nucklear power plant („zakład nuklearnej mocy”), oczyszczalnia ścieków – water treatment plant („zakład traktowania/obróbki wody”), huta stali – steel plant („stalowa fabryka”), a elektrownia węglowa – coal power plant („wytwórnia węglowej mocy”).
Heavy plant crossing
Duże maszyny używane w przemyśle oraz ciężkie pojazdy wykorzystywane przy budowie dróg, to także „plants” (ja sobie wyobrażam, że jest to tak ciężkie ustrojstwo, które trudno jest przesunąć i wydaje się, by było ono zasadzone w ziemi).
I w związku z tymi licznymi znaczeniami „plant”, na Deviant Art użytkownik splurj-com wymyślił taki genialny mem:
„Pedestrians beware heavy plant crossing” można omylnie zrozumieć jako „Piesi uważajcie przejście dla ciężkich roślin”, jak dla tej wielkiej sałaty na ilustracji. Naprawdę jednak jest to znak ostrzegawczy przed miejscem, gdzie przemieszcza się ciężkie maszyny (Piesi uważajcie przejście dla ciężkich maszyn).
Zasadzeńce a kryminał
Słowniki podają jeszcze dwie definicje „plant”: podłożony/fałszywy dowód (coś, co ktoś celowo umieszcza w czyimś ubraniu lub wśród czyiś rzeczy, by tego kogoś oskarżyć o przestępstwo) oraz informator/wtyczka [ktoś, kto dołącza do grupy kryminalnej (lub do wroga) w celu uzyskiwania i przekazywania informacji o jej aktywności].
Można pomyśleć, że fałszywy dowód oraz informator niejako zostali zasadzeni (są w czasowym unieruchomieniu), by wykonać pewne zadanie.
Strefa Kujona:
flower [wymowa: flaʊə(r)], rzeczownik, znaczenie:
– kwiat (część rośliny mająca barwne, gęsto skupione płatki, ozdobna roślina kwitnąca); np. wild flower / kwiat polny
– (literacko) the flower of (something) – najlepsza część czegoś, kwiat (czegoś), elita, śmietanka; np. The flower of the nation’s youth was killed in the WWI / Kwiat młodzieży (danego narodu) został zabity w pierwszej wojnie światowej
– (literacko) in the flower of someone’s youth – w kwiecie młodości / życia; np. He died in the very flower of his youth / Zmarł w samym kwiecie swojej młodości (w najlepszym czasie swojego życia)
flower [wymowa: flaʊə(r)], czasownik, znaczenie:
– kwitnąć (o roślinie); np. What time of year do daffodils flower? / Kiedy w roku kwitną żonkile?
– (literacko) rozwinąć się i osiągnąć sukces, rozkwitać, rozwijać (np. talent); np. Her talent flowered during her later years / Jej talent rozkwitł w czasie późniejszych lat (jej życia)
plant [wymowa: plɑːnt], rzeczownik, znaczenie:
– roślina (w znaczeniu: taka, która rośnie w ziemi i zwykle ma łodygę, liście i korzenie; zwykle „plant” odnosi się do rośliny zielnej, a nie do krzaka czy drzewa); np. wild plants / dzikie rośliny
– fabryka, zakład, wytwórnia; np. a nucklear power plant / elektrownia jądrowa, a water treatment plant / oczyszczalnia ścieków, a steel plant / huta stali, a coal power plant / elektrownia węglowa
– duże maszyny używane w przemyśle; duże, ciężkie maszyny/pojazdy używane do budowy dróg; np. The company has been investing in new plant and equipment / Firma inwestuje w nowe maszyny i wyposażenie; The sign by the roadworks said „Slow – heavy plant crossing” / Znak przy drodze informuje „Zwolnij – przejście dla ciężkich maszyn”
– (potocznie) podłożony/fałszywy dowód (coś, co ktoś celowo umieszcza w czyimś ubraniu lub wśród czyiś rzeczy, by tego kogoś oskarżyć o przestępstwo; np. He claimed that the drugs found in his house were a plant / Utrzymywał, że narkotyki znalezione w jego domy były podłożone
– informator, wtyczka; ktoś, kto dołącza do grupy kryminalnej (lub do wroga) w celu uzyskiwania i przekazywania informacji o jej aktywności
Materiały źródłowe:
słówka
- Flower (Cambridge Dictionary)
- THe flower of something (Cambridge Dictionary)
- In the flower of someone’s youth (Cambridge Dictionary)
- Plant (Oxford Learner’s Dictionaries)
inne
Zdjęcie wykonała Olena Shmahalo