Trójca spod ciemnej gwiazdy: spam, scam i scum

Słowo “spam” przyjęło się już w języku polskim i zapewne wiele razy każdy z Was narzekał na niechciane mejle (czyli na spam). Zadziwiająca jest historia powstania tego słowa. Słownik etymologiczny podaje, że w 1937 roku amerykańska firma Geo. A. Hormel & Co. zarejestrowała nazwę Spam dla swojego produktu – konserwy wieprzowej. Nazwa ta powstała prawdopodobnie z połączenia dwóch słów – spiced (przyprawiona) i ham (szynka). Produkt ten zyskał wielką popularność w okresie II wojny światowej, bowiem wtedy trudno było o świeże mięso, a taką puszkę z mielonką można było długo przechowywać. Ta cecha oraz niska cena sprawiły, że Spam stał się popularny w wielu krajach. Obecnie w wielu regionach serwuje się lokalne dania, których głównym składnikiem jest Spam, część z nich także w restauracjach.

W 1970 roku grupa Monty Pythona wykonała skecz, który w przesadny sposób pokazywał popularność Spamu. W scence pani w stołówce przedstawia jednemu z klientów menu. Okazuje się, że prawie każde danie ma w sobie Spam, niektóre z nich nawet jego podwójne, czy poczwórne porcje. Kiedy jeden z klientów protestuje, bo nie lubi Spamu, grupka Wikingów przy stoliku obok intonuje krótką piosenkę: Spam, Spam, Spam itd. Uważa się, że to ten skecz sprawił, że obecnie niechciane e-maile nazywamy właśnie spamem.

Na naszą skrzynkę e-mail może jednak przyjść list, który wygląda np. na list z urzędu, ale w rzeczywistości jest to list od osób, które albo chcą ukraść nasze dane (bo trzeba je uaktualnić w podanym linku), albo ukraść nam pieniądze (bo zalegamy z jakąś opłatą i na wskazane konto należy przelać pieniądze). Scam’em może być też telefon, czy wiadomość sms, ponieważ “scam” to sprzeczny z prawem sposób zarabiania pieniędzy, szczególnie taki, w którym oszukuje się ludzi; oszustwo.

Ja lubię uczyć się kilku podobnych słów jednocześnie. Także teraz będzie o ostatnim z tej trójcy. If you want to cook clear chicken soup, you have to remove scum which forms on the surface / Jeśli chcesz ugotować przejrzysty rosół, musisz usunąć szum, który formuje się na powierzchni. Akurat tutaj “scum” będzie oznaczał “szum”, ale jego definicja to: warstwa nieprzyjemnej lub niechcianej substancji, która czasem formuje się na powierzchni cieczy (tak więc “scum” to może to być np. warstwa glonów na powierzchni stawu, czy warstwa brudnej piany w misce z wodą). Scum to także niewulgarne, ale obraźliwe słowo. Jego znaczenie tak opisuje Urban Dictionary: najniższa, prymitywna forma życia, bez wartości, zbędna. Ktoś, kto wysyła scam i chce oszukać niewinnych ludzi z pewnością może być nazwany „scum / łajdak, szumowina, kanalia”.

DODATEK
Spam hash – macie pomysł co to takiego może być? Rozwiązanie zagadki znajdziecie tutaj.

 

Strefa Kujona:

spam [wymowa: spæm], rzeczownik, znaczenie:
– (mowa potoczna, negatywny wydźwięk) niechciany e-mail, który zazwyczaj zawiera reklamy

spam, czasownik, znaczenie:
– (mowa potoczna, negatywny wydźwięk) wysłać niechciany reklamowy mejl; spamować

scam [wymowa: skæm], rzeczownik, znaczenie:
– (mowa potoczna) nielegalny plan zarabiania, szczególnie taki, gdzie oszukuje się ludzi; oszustwo, przekręt

scum [wymowa: skʌm], rzeczownik, znaczenie:
– warstwa nieprzyjemnej lub niechcianej substancji, które czasem się formuje na powierzchni cieczy
– (mowa potoczna, liczba mnoga) zepsuta moralnie osoba (albo grupa ludzi); szumowina, kanalia

 

Materiały źródłowe (słówka):

 

Zdjęcie wykonał Elti Meshau, można je znaleźć na portalu Unsplash.

Stop moping and start mopping

Jedna z moich koleżanek, która była studentką zaoczną w Polsce, opowiadała mi o sytuacji, jaka zaistniala w trakcie wykładu. Pani wykładowczyni zdenerwowała się na jednego ze studentów. Wywiązała się z tego ostrzejsza dyskusja, aż w którymś momencie pani zadała pytanie: A pan gdzie pracuje? Student był wychowany na uczciwego człowieka i nie kłamał, ale prawdy powiedzieć też nie chciał (bo praca, choć uczciwa, to jednak nie należała do prestiżowych); odparł: Jestem starszym specjalistą do spraw mopowania. Sala w śmiech, a u pani wykładowczyni konsternacja. Powiem szczerze, że w tamtych czasach mopy były nowościami i ja także musiałam sobie odszyfrować tą odpowiedź.

Słowo “mop” jest nowym słowem w języku polskim, natomiast historia angielskiego mopa sięga średniowiecza. Mopem nazywano garść przędzy, bądź szmatę umieszczoną na końcu drąga, która służyła albo do czyszczenia, albo do rozcierania smoły na pokładzie (bo dawniej łodzie były drewniane i uszczelniano je smołą. Teraz mop kojarzy się przede wszystkim z narzędziem do sprzątania podłogi.

Boris Johnson has a mop of blonde hair. Premier Wielkiej Brytanii z pewnością ma mopa w domu, ale tutaj to słowo oznacza: czupryna, zwłaszcza rozczochrana czupryna . Borys Johnson ma czuprynę blond włosów.

Czasownik „to mop” przetłumaczymy na „mopować, myć podłogę mopem” a także „zetrzeć (chustką, szmatką) pot z twarzy” (It is so hot here that I keep mopping my brow / Jest tutaj tak gorąco, że (cały czas) wycieram pot z czoła.

Już kilka razy w książkach natknęłam się na zdanie, gdzie było określenie „moping” w sensie – mazać, rozżalać się. Wiecie jak to się czyta książki – szybko i nie zwraca się uwagi na pisownię. Mi się do tej pory zdawało, że jest to kolejne znaczenie czasownika „to mop”, ale nie! Ten „moping” pochodzi od czasownika „to mope”, który oznacza: być nieszczęśliwym i nie chcieć, nie starać się myśleć pozytywnie, także nie działać w pozytywnym kierunku z powodu zaznania jakiegoś zawodu, bądź doświadczenia niepowodzenia; użalać się nad sobą.

Także tytuł tego tekstu (Stop moping and start mopping) należy przetłumaczyć na: Przestań się mazać i zacznij mopować. Jedna literka mniej, a jaką dużą robi różnicę.

DODATEK
Jeśli chciałbyś/abyś jeszcze poczytać o słowie mop, to zapraszam tutaj.

 

Strefa Kujona:

mop [wymowa: mɒp], rzeczownik, znaczenie:
– mop (narzędzie do sprzątania podłóg)
– czupryna (gęste, często też rozczochrane włosy)

mop czasownik, znaczenie:
– mopować, myć podłogę mopem
– zetrzeć chustką, szmatką pot z twarzy

mope [wymowa: məʊp, czasownik, znaczenie:
– (negatywny wydźwięk) być nieszczęśliwym i ani nie chcieć, ani nie starać się myśleć pozytywnie, także nie działać w pozytywnym kierunku z powodu zaznania jakiegoś zawodu, bądź doświadczenia niepowodzenia; użalać się nad sobą

 

Materiały źródłowe (słówka):

 

Zdjęcie wykonał Shubham Sharon, a można je znaleźć na portalu Unsplash.

Czy ptaszki na Wyspach ćwierkają po angielsku?

Seria kreskówek z babcią, kotem Sylwestrem, psem Hektorem i kanarkiem Tweety jest jedną z moich ulubionych. Imię Tweety to słowo powstałe ze zlania się „sweetie / skarb, cukiereczek” i „tweet”.

„Tweet” może być rzeczownikiem i wówczas oznacza: ćwir albo czasownikiem i wtedy jest to: ćwierknąć. Mi jednakże Tweety mało kojarzy się z ćwierkaniem, a bardziej ze stwierdzeniem „Zdawało mi się, że widziałem kotecka. Dobrze mi się zdawało. Widziałem kotecka.” (Uwaga dotyczy oczywiście kota Sylwestra.)

„Tweet” to także wpis na serwisie informacyjnym Twitter, albo („to tweet) – umieścić wpis na Twitterze.

Twitter nie jest wymyśloną nazwą, a jego znaczenie zdradza ikona serwisu – ptaszek z otwartym dzióbkiem. Rzeczownik „twitter” oznacza: serię krótkich, wysokich dźwięków, jakie wydaje ptak (ćwierkanie, świergot). Natomiast czasownik „to twitter” przetłumaczymy jako: ćwierkać, świergotać oraz mówić szybko, nerwowo piskliwym głosem, a przy tym mało przekazać treści (trajkotać, paplać).

Gdybyśmy się tak zastanowili, to Twitter rzeczywiście łączy cechy słowa „tweet” (bo jeden wpis może mieć maksymalnie 280 znaków) i „twitter” (bo na Twitterze jest dużo gadania o niczym).

Nasz wyraz „ćwir” i angielski „twit” to onomatopeje, czyli wyrazy dźwiękonaśladowcze. Zachodzi więc pytanie: czy ptaki wydają dźwięk bardziej podobny do naszego „ćwir”, czy bardziej do angielskiego „twit”?

Powiem Wam, że ja nie mam słuchu muzycznego i dla mnie one wszystkie brzmią tak samo, ale ornitolodzy wykazali, że istnieją nie tylko lokalne gwary ptaków, ale nawet ćwierkanie ptaka miejskiego różni się od ćwierkania ptaka wiejskiego (miejskie ptaki ćwierkają w wyższej tonacji, niż wiejskie; oczywiście cały czas porównania dotyczą tego samego gatunku).

Także wierzcie lub nie, ale ptaki na Wyspach rzeczywiście ćwierkają po angielsku, oczywiście z lokalnym akcentem. A my, ludzie, możemy sobie ćwierknąć „ćwir” na Ćwierkaczu: I posted a tweet (on Twitter) / Ja umieściłem/łam ćwir (na Ćwierkaczu).

DODATEK
Co oznacza słowo hashtag? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz tutaj.
 

Strefa Kujona:

tweet [wymowa: twiːt], rzeczownik, znaczenie:
– (mowa potoczna) krótki, wysoki dźwięk jaki wydaje ptak; ćwir
– (mowa potoczna) wpis na Twitterze (media społecznościowe)

tweet, czasownik, znaczenie:
– kiedy ptak „tweets”, to wówczas ten ptak wydaje krótki, wysoki dźwięk; ćwierknąć, świergotnąć
– umieścić wpis na Twitterze; tweetować

twitter [wymowa: ˈtwɪt.ə(r)], rzeczownik, znaczenie:
– seria krótkich, wysokich dźwięków, jakie wydaje ptak; ćwierkanie, świergot
– Twitter (serwis informacyjny / społeczny)

twitter, czasownik, znaczenie:
– ćwierkać, świergotać
– mówić szybko, nerwowo piskliwym głosem, a przy tym mało przekazać treści; trajkotać, paplać

 

Materiały źródłowe (słówka):

 

Zdjęcie wykonała Adina Voicu, a więcej jego prac można znaleźć w serwisie Pixabay.

Angielski magazyn

Trzeci poniedziałek w nowej pracy. Wszystkich już poznałam, prócz Laury, z którą właśnie ucinam sobie poranną pogawędkę. Laura pyta skąd jestem, kiedy tu przybyłam i dlaczego wybrałam akurat to miasto. Na ostatnie pytanie odpowiadam informacją, że przyjechałam do kuzyna, który tu już mieszkał. Laura pyta dalej (chyba jej się po urlopie nie chce pracować): Where does your cousin work? / Gdzie twój kuzyn pracuje? Ja informuję, że w magazynie: He works in a magazine. Laura wytrzeszcza na mnie oczy, a ja właśnie zdaję sobie sprawę z tego, że uczyniłam miejsce pracy kuzyna dużo bardziej ciekawym.

Słowo “magazine” najczęściej spotkamy, jako odpowiednik naszego “kolorowe czasopismo, magazyn”; np. Viva is a popular magazine for women / Viva jest popularnym magazynem dla kobiet. “Magazine” to także “magazynek na naboje w pistolecie, czy karabinie” i “magazyn z bronią albo z materiałami wybuchowymi” (to dlatego Laura wytrzeszczyła oczy).

Magazyn, w którym pracował mój kuzyn, powinnam była nazwać “warehouse”, ponieważ „warehouse” to „duży budynek, w którym przechowuje się towary i produkty zanim zostaną sprzedane, użyte albo wysłane do sklepów”. Warehouse’em nazwiemy też „sporej wielkości sklep sprzedający duże ilości jakiegoś typu produktu po obniżonej cenie”. Takim sklepem będzie np. Makro i Costco; przypominają one z wystroju coś między magazynem, a supermarketem (np. towary leżą na paletach, a nie na półkach).

Jak to często powtarza się w języku angielskim „warehouse” ma też swój elegancki, logiczny czasownikowy odpowiednik – ”to warehouse”, który oznacza: trzymać coś w magazynie, przechowywać coś w magazynie; magazynować, składować.

Większość słowników tutaj kończy. Jednakże „Cambridge Dictionary” podaje jeszcze jedno znaczenie rzeczownika „warehouse” (duże więzienie, szpital itp. gdzie więźniowie, pacjenci itd. są trzymani, ale gdzie udziela im się niewiele pomocy) i jeszcze jedno znaczenie czasownika „to warehouse” (umieszczać ludzi w dużych więzieniach, szpitalach itd. bez starania się im pomóc). Jails have become warehouses for the poor, ill and addicted / Więzienia stały się … dla biednych, chorych i uzależnionych (może „przechowalniami”?), We need social housing, not warehouses, for homeless kids / Potrzebujemy mieszkań socjalnych, nie … dla bezdomnych dzieci (i jak to przetłumaczyć?). W tym znaczeniu „warehouse” jest nie tyle nazwą budynku (nie informuje nas co to za budynek), ile jego negatywną oceną [ci ludzie nie powinni tam być i dlatego ten budynek (lokal tymczasowy, więzienie, obóz dla uchodźców itp.) jest określany słowem warehouse].

Tak samo funkcjonuje (w tym znaczeniu) czasownik „to warehouse”. W polskich mediach ostatnio mówi się o tym, że bezpańskie zwierzęta są umieszczane w prywatnych schroniskach, gdzie często panują złe warunki. Można więc powiedzieć: Abandoned animals are warehoused in private animal shelters / Porzucone zwierzęta są … w prywatnych schroniskach (dla zwierząt). No i co tu dać? Angielskie słowo „to warehouse” już wskazuje, że są to złe warunki życia, ale w polskim tłumaczeniu raczej się nie da tego dokładnie oddać. I taki rodzaj frustracji, kiedy znacie znaczenie słowa, ale nie umiecie znaleźć polskiego odpowiednika, będzie Wam towarzyszyć w trakcie nauki języka. To dobry znak, bo to znaczy, że zaczynacie już myśleć po angielsku.

DODATEK
Trzy bardzo popularne magazyny dla kobiet to: Vanity Fair, Glamour i Vogue. Jak ich tytuły przetłumaczymy na język polski? Odpowiedź znajdziesz tutaj.
 

Strefa Kujona

magazine (potocznie też – mag) [wymowa: ˌmæɡ.əˈziːn], rzeczownik, znaczenie:
– kolorowe czasopismo, magazyn
– część broni, gdzie trzymane są naboje; magazynek
– budynek, w którym przechowuje się substancje wybuchowe, broń itp.; skład amunicji, skład materiałów wybuchowych, magazyn

warehouse [wymowa: ˈweə.haʊs], rzeczownik, znaczenie:
– duży budynek, w którym przechowuje się towary i produkty zanim zostaną sprzedane, użyte albo wysłane do sklepów; magazyn
– sporej wielkości sklep sprzedający duże ilości jakiegoś typu produktu po obniżonej cenie
-duże więzienie, szpital itp. gdzie więźniowie, pacjenci itd. są trzymani, ale gdzie udziela im się niewiele pomocy

warehouse [wymowa: ˈweə.haʊz], czasownik, znaczenie:
– trzymać coś w magazynie, przechowywać w magazynie; magazynować, składować
– umieszczać ludzi w dużych więzieniach, szpitalach itd. bez starania się im pomóc
 

Materiały źródłowe (słówka):

 

Zdjęcie wykonał icondigital, a pochodzi ono z bazy zdjęć Pixabay.

Black Lives Matter

Jak dowiemy się z Wikipedii ruch „Black Lives Matter” powstał w Stanach Zjednoczonych w 2013 roku. Jego celem była ochrona osób czarnoskórych przed atakami na tle rasistowskim i niesprawiedliwym traktowaniem. Sama nazwa była początkowo hasztagiem, pod którym użytkownicy mediów społecznościowych komentowali uniewinnienie zabójcy Trayvona Martina.

„Black” to „kolor czarny”, ale nie tylko

„Black” oznacza tutaj czarnoskóry, należący do lub związany z osobami o czarnej lub ciemnobrązowej skórze, szczególnie tych, którzy żyją w Afryce albo których przodkowie pochodzą z Afryki; np. Barack Obama was the first black president of the United States of America / Barack Obama był pierwszym czarnoskórym prezydentem Stanów Zjednoczonych Ameryki. „Black” to także „czarny”, jako kolor czarny; np. Metal fans often wear black clothes / Fani metalu (gatunku muzycznego) często noszą czarne ubrania. „Black” w rzeczowniku to „czerń„; np. Black has long been the traditional colour of mourning in European culture / Czerń od dawna jest tradycyjnym kolorem żałobnym w kulturze europejskiej. Słowa „black” w rzeczowniku nie używamy do opisu osób czarnoskórych, ponieważ jest to obraźliwe.

„Lives” pochodzi od „to live / żyć”?

Słowo „Lives” wygląda trochę jak czasownik „to live”w 3-ciej osobie (np. he lives). Jednak w rzeczywistości jest to liczba mnoga rzeczownika „life”. „Life” najczęściej tłumaczymy na „życie” i tak, jak w języku polskim, także i w angielskim, słowo „życie” można rozumieć na wiele sposobów; np. życie, jako nasz czas na ziemi [She kept cats all her life // Miała (trzymała) koty całe swoje życie], oznaki życia (There is no sign of life on Mars / Nie ma oznak życia na Marsie), energia życiowa, entuzjazm (She is still full of life / Wciąż jest pełna życia), aktywność w jakiejś dziedzinie życia (private / public life // prywatne / publiczne życie). W nazwie Black Lives Matter słowo „Lives” jest rozumiane jako stworzenie, istnienie (Many human lives were lost / Stracono wiele ludzkich istnień).

Co oznacza „Black Lives Matter”?

Ostatnie słowo z nazwy ruchu – Matter jest tutaj czasownikiem i z pewnością go kojarzymy z dialogów filmowych; np. It doesn’t matter / To nie ma znaczenia, It matters to me / To ma znaczenie dla mnie (albo inaczej: To jest dla mnie ważne).

Skrót Black Lives Matter oznacza dosłownie: Czarnoskóre Życia (Istnienia) Mają Znaczenie (Są Ważne).

DODATEK
Czy „fact of life” i „facts of life” mają to samo znaczenie? I dlaczego jak coś kupujemy, to powinniśmy sprawdzić „shelf life”? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz tutaj.

 

Strefa Kujona:

black [wymowa: blæk], przymiotnik, znaczenie:
– czarny (kolor)
– (pisane też z dużej litery Black) czarnoskóry, należący do lub związany z osobami o czarnej, lub ciemnobrązowej skórze, szczególnie tych, którzy żyją w Afryce albo których przodkowie pochodzą z Afryki
– black tea, black coffee – czarna herbata, czarna kawa, czyli bez mleka, bez śmietanki
– bez nadziei; np. The future looked black // (dosłownie) Przyszłość wyglądała czarno / (coś, jak nasze) Czarno to widzę

black, rzeczownik, znaczenie:
– czerń (kolor czarny)

life (liczba mnoga – lives) [wymowa: laɪf], rzeczownik, znaczenie:
– życie, jako okres od narodzin do śmierci; np. Your wedding day is one of the most important moments in your life / Twój ślub jest jednym z najważniejszych momentów w twoim życiu
– oznaki życia
– energia lub entuzjazm, witalność, chęć życia
– aktywność w jakiejś dziedzinie życia; np. family life / życie rodzinne, working life / życie zawodowe
– stworzenie, istnienie, życie
– okres czasu, kiedy dane urządzenie, bądź organizacja działa; np. The life of my phone battery is very short / Czas pracy mojej (dosłownie: telefonicznej baterii) baterii w telefonie jest bardzo krótki

Liczbę mnogą rzeczowników najczęściej tworzymy dodając literę „s”, ale jest trochę wyjątków i takie słowa, jak: life, wife (żona), knife (nóż) tworzymy zamieniając końcówkę „-fe” na „-ves”

matter [wymowa: ˈmæt.ə(r)], czasownik, znaczenie:
– być ważnym / istotnym, mieć znaczenie; wpływać na to, co się stanie; liczyć się

 

Materiały źródłowe:

 

Zdjęcie wykonał James Eades a jego prace można znaleźć na portalu Unsplash.