Dzisiejsze pokolenie dwudziestoparolatków czasem określa się pokoleniem Snowflake’ów. Płatki śniegu cechują się niezwykłą wrażliwością i małą odpornością na stres. Mówi się, że są „easily triggered”. Współczesną młodzież mającą progresywne poglądy nazywa się też „woke”, a ich postawę – „woke culture”. „Woke” to „obudzony” (jest to druga forma czasownika „to wake / budzić”), a „culture” przetłumaczymy na – kultura (tutaj rozumiana jako – zbiór pewnych przekonań i postaw). „Obudzeni” są szczególnie wrażliwi na wszelkie niesprawiedliwości dotykające mniejszości etniczne (BLM) i seksualne (LGBTQ).
Jak zmienić świat?
Działania „woke culture” weryfikują to, jak powinniśmy odbierać historię i korygują teraźniejszość (np. poprzez dbanie o odpowiednie postawy i niewykluczający mniejszości język – stąd mamy tzw. polityczną poprawność / political correctness). No ale co z przyszłością? Jak zadbać o to, by nie było niesprawiedliwości wobec tych osób, które już na starcie są podatne na nieprzychylną ocenę? Za uprzedzenia odpowiada przecież też „unconscious bias”.
Conscious and unconscious
He/she is conscous // On/ona jest przytomny/a, świadomy/a (jest z nami) – takie zdanie możemy usłyszeć w filmach, w których jest scena z ratowaniem życia bohaterów.
Jednak wkrótce, wraz z doskonaleniem sztucznej inteligencji (AI – artificial intelligence), może się okazać, że i maszyny staną się „conscious / świadome” tego, że istnieją. „Conscious” można także przetłumaczyć na „świadomy”, w sensie – celowy; np. conscious decision / celowa decyzja, conscious choice / świadomy wybór.
Niestety podobno za większość naszego zachowania odpowiada the unconscious mind / podświadomość (umysł podświadomy). No przynajmniej tak twierdził Zygmunt Freud. “Unconscious” przetłumaczymy na: nieprzytomny (taki, który stracił świadomość) albo niezamierzony (np. unconscious desire / podświadome pragnienie). Czyli „our feelings, motives and decisions are influenced by our past experiences, and stored in the unconscious” / nasze uczucia, motywy (działań) i decyzje zależą od naszych przeszłych doświadczeń i (te uczucia, motywy i decyzje) są przechowywane w naszej podświadomości. Dlatego o ich istnieniu, póki się niespodziewanie nie ujawnią, nie mamy pojęcia.
Don’t be biased!
Rzeczownik “bias”, czy czasownik “to bias” to bardzo użyteczne słowa. Oznaczają odpowiednio: stronniczość i powodować, by ktoś stał się stronniczy (wpływać (na kogoś), uprzedzać). A judge cannot be biased / Sędzia nie może być stronniczy (musi być niezależny w swoich sądach).
Dlaczego „unconsious bias”?
Skoro, jak zbadał Freud, za nasze zachowanie odpowiada podświadomość, to nieuchronnie towarzyszy nam „unconscious bias / uprzedzenia, jakich nie jesteśmy świadomi”. Niestety tworzymy uogólnienia na bazie poprzednich doświadczeń i nie zawsze jesteśmy sprawiedliwi w swoich osądach. By ograniczyć to zjawisko, niektóre organizacje w Wielkiej Brytanii, czy w Stanach Zjednoczonych, organizują tzw. „unconsious bias trainings”, czyli szkolenia mające na celu wyrugowanie ww. nawyku, poprzez np. naświetlenie, że takie zjawisko w ogóle istnieje (bo większość osób ma jakieś uprzedzenia, tylko nie zdaje sobie sprawy, że się nimi kieruje).
„Unconscious bias trainings” mają na celu wytępienie wszelkiego rodzaju uprzedzeń wobec mniejszości. Uznaje się, że osoby nienależące do tej grupy są obiektem niesprawiedliwego traktowania zdecydowanie rzadziej.
DODATEK
Jesteś może „fashion-conscious”, albo – „eco-conscious”? W każdym razie, mam nadzieję, że nie – „self-conscous”. A co oznaczają te słowa, dowiesz się stąd.
Strefa Kujona:
conscious [wymowa: ˈkɒn.ʃəs], przymiotnik, znaczenie:
– przytomny, świadomy, obudzony
– świadomy, zdający sobie sprawę z (czegoś), wiedzący, co się dzieje dookoła
– celowy, świadomy, zamierzony
unconscious [wymowa: ʌnˈkɒn.ʃəs], przymiotnik, znaczenie:
– nieprzytomny, nie do końca świadomy tego, co się dzieje (przymiotnik używany zwłaszcza w sytuacji, gdy ta nieprzytomność jest skutkiem uderzenia w głowę)
– podświadomy, niezamierzony, np. o myśli, uczuciu, pragnieniu
bias [wymowa: ˈbaɪ.əs], rzeczownik, znaczenie:
– stronniczość
– zamiłowanie, zainteresowanie, inklinacja; np. She showed a scientific bias at an early age / Wykazywała zainteresowanie naukami ścisłymi od małego
bias, czasownik, znaczenie:
– powodować, by ktoś był stronniczy; uprzedzać, nastawiać
Materiały źródłowe (słówka):
Zdjęcie wykonał Tingey Injury Law Firm, a można je znaleźć na Unsplash.