Kategoria: Fałszywi przyjaciele (słownikowi)

Co oznacza „Season’s Greetings”? – Życzenia sezonu?

Czy chodząc po sklepach natknęliście się kiedykolwiek na napis: Season’s Greetings? A może dostaliście kartkę świąteczną z takim właśnie napisem? O co z tym „season” chodzi?

Season – pora, sezon; proste!

Pierwsze tłumaczenie słowa „season”, jakie napotkamy w słownikach, to: pora roku. Dlatego „Cztery pory roku” Vivaldiego to po angielsku – The Four Seasons. „Season” przetłumaczymy też na: sezon, pora, okres; np. football season / sezon piłkarski, growing season / okres wegetycyjny, strawberry season // pora/sezon truskawkowy, festive season / okres Bożego Narodzenia i Nowego Roku.

Co oznacza „Season’s Greetings”?

W okresie świątecznym na przystankach autobusowych lub w sklepach można natknąć się na napis „Season’s Greetings”. „Season’s Greetings” przetłumaczymy na: pozdrowienia/życzenia na czas końca grudnia i początek nowego roku. Społeczeństwa zachodnie są wielokulturowe i jeśli daje się kartkę osobie należącej do innej religii, niż chrześcijańska, to „Season’s Greetings” będzie odpowiednim wpisem.

Cheap holidays out of season

Być może ktoś z Was ma zwyczaj brania urlopu w nietypowym okresie – np. w zimie. Wprawdzie wtedy rejony turystyczne nie mają tak pięknej pogody, jak w lato, ale za to można wówczas sporo zaoszczędzić. Bo „out of season / poza sezonem urlopowym” jest spora szansa np. na tańszy hotel. Ale nie ma co się łamać, jak ktoś nie dostał wolnego. W końcu niektóre biura oferują też „cheap holidays in season / tanie wakacje w sezonie urlopowym”.

Season: Sezon w modzie

Niektórzy chcą rok zacząć od zagranicznego urlopu, a inni postanawiają od Nowego Roku bardziej zadbać o siebie. W końcu zmiana wyglądu zawsze poprawia humor. Dlatego wypadałoby przejrzeć szafę i zastanowić się, co „is in season / jest modne”, a co – „is out of season / jest niemodne”.

The Witcher: Season 2

Fani seriali skojarzą „season” z grupą odcinków wyprodukowanych i wyświetlanych w określonym czasie, czyli z „sezonem„. W połowie grudnia Netflix udostępnił drugi sezon “Wiedźmina”. Have you seen the second season of “The Witcher”? // Czy już widzieliście drugi sezon “Wiedźmina”? (Bo ja jeszcze nie.)

Co ciekawe takie znaczenie „season” należy do amerykańskiego angielskiego. W brytyjskim angielskim „season” rozumiemy jako: okres, kiedy transmituje się bądź wykonuje jakiś zestaw programów, przedstawień lub koncertów (np. „autumn season on TV” to: jesienna ramówka w telewizji).

My cat/dog comes into season

Jeśli usłyszycie od kogoś, że jego kocica lub suka “is in season” lub „comes into season”, to będzie to oznaczać, że jest lub wchodzi w ruję.

Jak będzie „sezon ogórkowy” po angielsku?

Szukając znaczeń słowa „season” natknęłam się na określenie „silly season”. „Silly season” słowniki tłumaczą na: okres czasu, kiedy niewiele dzieje się w polityce i kiedy prasa zapełnia strony gazet mało istotnymi historiami. No czyż nie jest to „sezon ogórkowy” po polsku?!

 

Strefa Kujona:

season [wymowa: ˈsiːzən], rzeczownik, znaczenie:
– pora roku
– sezon, pora, okres (okres czasu w ciągu roku, kiedy coś zwykle się dzieje); np. football season / sezon piłkarski, hunting season / sezon łowiecki, breeding season / sezon rozrodczy, growing season / okres wegetycyjny, festive season / okres Bożego Narodzenia i Nowego Roku
– okres urlopowy, wakacyjny; high/peak season – szczyt sezonu urlopowego, low/off season – poza szczytem urlopowym, out of season – poza sezonem urlopowym
– sezon w modzie (okres czasu w ciągu roku, kiedy jakiś styl ubierania, czesania się itp. jest modny i popularny); to be in season – być modne/na czasie, to be out of season – być niemodne/nie na czasie
– ramówka (np. autumn season on TV / jesienna ramówka w telewizji), repertuar, program (w teatrze, operze), też: zbiór odcinków serialu itp., które są pokazywane w jakimś okresie czasu, np. The Witcher: Season two will premiere on December 17 / Wiedźmin: sezon drugi będzie miał premierę 17go grudnia
– “ruja” w określeniach: “be in season” i “come into season”

 

Materiały źródłowe (słówka):

 

Zdjęcie pochodzi z facebookowego profilu Arts – British Council.

Heaven, haven, heather i heathen

Słowo „heaven” jest Wam z pewnością znane – choćby jako tytuł bardzo znanej piosenki Bryana Adamsa. W utworze „Heaven” mamy taki refren: Baby you’re all that I want, when you’re lyin’ here in my arms. I’m findin’ it hard to believe. We’re in heaven. / Kochanie, jesteś wszystkim czego chcę, kiedy leżysz tutaj w moich ramionach. Ciężko mi w to uwierzyć. Jesteśmy w niebie. „Heaven” oznacza „niebo” (w sensie religijnym) oraz „wspaniałe miejsce, raj” – no wiecie przecież, o jakim uczuciu śpiewa Bryan.

Heaven – super i rewelacja, haven – tylko dobrze

Bardzo podobne do „heaven” jest „haven”. Spotkałam się z tym, że wiele osób nie zauważa braku literki „e” i sądzi, że „haven” to też jest „niebo”. Tak nie jest, otóż „haven” oznacza: schronienie, bezpieczne miejsce, ostoję. Stąd mamy określenie: safe haven / bezpieczne schronienie (np. My house is my safe haven / Mój dom jest miejscem, gdzie się czuję bezpiecznie). W „haven” czujemy się bezpiecznie i dobrze, ale rewelacja to dopiera nas czeka w „heaven”.

Na wschodnim wybrzeżu Szkocji jest piękne miasteczko Stonehaven, obok którego znajduje się malowniczo położony zamek Dunnottar. Stonehaven ma mały port, który od północy i południa otaczają wysokie klify. Być może właśnie stąd wzięła się nazwa tego miejsca: stone / kamień i haven / mały port.

Wrzos Locklear

Jeśli o Szkocji mowa, to znana jest ona m.in. z rozległych wrzosowisk. „Wrzos” przetłumaczymy na – heather. Heather to także imię żeńskie, może kojarzycie aktorkę z serialu „Dynastia” – Heather Locklear (w swoim czasie była bardzo znana)?

Pokonał Nessie i nawrócił heathens

Zanim święty Kolumba (saint Columba) przyniósł chrześcijaństwo na tereny, które obecnie nazwiemy Szkocją, to żyli na niej heathens / poganie (używa się też słowa pagans). Kolumba był mnichem i rezydował na wyspie Iona (Hebrydy Wewnętrzne – jest to grupa wysp znajdujących się na zachodzie Szkocji). Tamte rejony były już schrystianizowane, więc należało też nawrócić pozostałe ludy – np. Piktów żyjących na północy.

W VI w. drogi były kiepskie lub nie było ich wcale, dlatego Kolumba wraz z innymi mnichami przeprawiał się drogą wodną – m.in. płynął przez jezioro Loch Ness (loch – jezioro po szkocku). Tam natknął się na potwora, którego przepędził do głębin, bo nękał on okoliczne ludy. Podobno Nessie tak się wtedy wystraszył, że wciąż boi się wychodzić na ląd.

Cuda, jakich dokonywał Kolumba, przekonały miejscowych, by nawrócić się na nową wiarę.

 

Strefa Kujona:

heaven [wymowa: ˈhevn], rzeczownik, znaczenie:
– niebo (w sensie religijnym)
– (mowa potoczna) niebo w sensie – bardzo dobre miejsce lub sytuacja (raj)
– the heavens – niebo – niebiosa, sklepienie niebieskie

haven [wymowa: ˈheɪ.vən], rzeczownik, znaczenie:
– schronienie, bezpieczne miejsce, ostoja; np. The river banks are a haven for wildlife / Brzegi rzeki są ostoją dla dzikiej przyrody; mamy też określenie: tax haven / raj podatkowy (!) [czyli mamy tutaj w rzeczywistości „schronienie od podatku”, ale na polski przetłumaczono „tax haven” na „raj podatkowy” – raj dla tych, którzy nie chcą płacić podatków]
– mały port

heather [wymowa: ˈheð.ə(r)], rzeczownik, znaczenie:
-wrzos

heathen [wymowa: ˈhiː.ðən], rzeczownik, znaczenie:
– (staromodnie, pejoratywnie, obraźliwie) poganin, barbarzyńca (ktoś, kto jeszcze się nie nawrócił na nową, obowiązującą religię)
– (humorystycznie) barbarzyńca (ktoś, kto ma braki w edukacji) lub ktoś, kto jeszcze o czymś nie słyszał, nie przyjął czegoś do wiadomości (nie wierzy w coś)

pagan [wymowa: ˈpeɪ.ɡən], rzeczownik, znaczenie:
– poganin (ktoś, kto wierzy w wielu bogów; czyli tacy ludzie, jakich dawno temu nawracali misjonarze)
– (humorystycznie) ktoś, kto nie ma przekonań/wierzeń religijnych
– poganin (przedstawiciel współczesnego poganizmu – np. ktoś, kto wierzy w naturę)

 

Materiały źródłowe:

(słówka)

(inne)

 

Zdjęcie przedstawia zamek Dunnottar. Wykonał je Connor Mollison, a pozostałe prace fotografa można je znaleźć na Unsplash.

Trash, thrash, thresh i thatch

Słowo „trash” oznacza „śmieci” i jest głównie używane w amerykańskim angielskim. Natomiast w brytyjskim angielskim zrozumiemy je jako: rzecz marnej jakości, badziewie; np. trashy TV shows / programy telewizyjne marnej jakości. Czasownik „to trash” tłumaczymy na: zdemolować [np. Rockstars trashed their hotel rooms / Gwiazdy rocka zdemolowały (swoje) pokoje hotelowe] oraz bardzo mocno kogoś/coś krytykować, zmieszać z błotem (czyli powiedzmy „zdemolować” kogoś psychicznie).

O gustach się nie dyskutuje… czyli: „thrash” nie musi być „trash”

Podobne w pisowni do „trash” jest – „thrash”; np. The fish thrashed around in the net / Ryba miotała się w sieci [to thrash – ruszać się (lub spowodować by coś się poruszało) w sposób gwałtowny lub taki, który wskazuje na utratę kontroli nad ciałem; miotać się, rzucać się (na boki)]. „To thrash” ma jeszcze dwa znaczenia: sprawić lanie, spuścić łomot oraz łatwo pokonać kogoś w grze sportowej [np. Scotland thrashed England 5–1 / Szkocja spuściła łomot Anglii (i wygrała) 5 do 1].

Fani takich zespołów, jak Metallica, czy Slayer kojarzą to słowo, jako nazwę typu muzyki, którą grają te właśnie zespoły – thrash metal. „Thrash metal. The name says it all really. Thrash. It’s fast, it’s angry and it’s loud.” / „Thrash metal. Nazwa naprawdę mówi wszystko. Chłostać. (To) jest szybkie, (to) jest wściekłe, (to) jest głośne.” Pamiętajcie, że choć te słowa różni tylko jedna literka, to „thrash” nie czyta się przez „t”, tylko przez „θ” – żeby Wam nie przyszło do głowy powiedzieć do fana metalu, że słucha trash metalu, czyli badziewnego metalu! (Także lepiej na zaś zajrzyjcie do Strefy Kujona, bo tam jest link do filmiku o wymowie „θ”.)

Thrash / chłostać i thresh / młócić

Jeśli w słowie „thrash” zmienimy „a”, na – e, to uzyskamy: thresh – młócić zboże. Stąd „threshing machine” to: maszyna rolnicza, która młóci zboże (młockarnia); a „threshing floor” to: „podłoga”, na której młóci się zboże (klepisko).

Strzechy są bardzo brytyjskie…

Ten domek na zdjęciu jest pokryty strzechą, a „strzecha” przetłumaczymy na – thatch. Domy w Wielkiej Brytanii były pokrywane dachami ze słomy już od epoki brązu. Był to najtańszy typ dachu. Dziś strzecha do tanich nie należy i dlatego decydują się na nią tylko bogaci, którzy chcą mieć takie właśnie urokliwe domki na wsi: Thatch used to be a poor man’s roof, now it’s a rich man’s roof / Strzecha była dachem biednego człowieka, teraz jest dachem bogatego człowieka.

Do dziś istnieje też zawód – thatcher / ktoś, kto pokrywa dach strzechą. Można założyć, że któryś z przodków premier Margaret Thatcher był specjalistą w tym fachu. Obecny premier Boris Johnson ma także coś wspólnego ze słowem „thatch”. Otóż jego niezwykłą fryzurę można określić jako: thatch of hair / strzecha włosów. (Inni z kolei mówią, że ma on: mop of blonde hair / czuprynę blond włosów.)

 

Strefa Kujona:

trash [wymowa: træʃ], rzeczownik, znaczenie:
– (mowa potoczna, pejoratywnie) rzecz marnej jakości, badziewie
– (amerykański angielski) śmieci, odpady

trash, czasownik, znaczenie:
– (mowa potoczna) zniszczyć coś, zdemolować
– (mowa potoczna) bardzo mocno kogoś/coś krytykować; zmieszać z błotem
– (mowa potoczna, amerykański angielski) wyrzucić coś do śmieci (wyrzucić coś, bo to coś jest już niepotrzebne)

thrash [wymowa: θræʃ], czasownik, znaczenie:
– uderzyć (za karę) człowieka lub zwierzę wiele razy za pomocą kija, rózgi itp.; chłostać, sprawić lanie, pobić, spuścić łomot
– ruszać się (lub spowodować by coś się poruszało) w sposób gwałtowny lub taki, który wskazuje na utratę kontroli nad ciałem; miotać się, rzucać się (na boki)
– (mowa potoczna) łatwo kogoś pokonać w sportowej grze
Jak czytać „θ” dowiesz się stąd

thrash (lub thrash metal), rzeczownik, znaczenie:
– rodzaj głośnej muzyki (dokładnie jest to jeden z typów metalu)

thresh [wymowa: θreʃ], czasownik, znaczenie:
– młócić zboże

thatch [wymowa: θætʃ], czasownik, znaczenie:
– kryć budynek strzechą

thatch, rzeczownik, znaczenie:
– słoma lub trzcina używana do robienia dachu albo dach zrobiony z tych materiałów (strzecha)
– (mowa potoczna) thatch (of hair )/ czupryna gęstych i rozczochranych włosów

 

Materiały źródłowe (słówka):

Zdjęcie wykonał Phil Hearing, a można je znaleźć na Unsplash.

Stop moping and start mopping

Jedna z moich koleżanek, która była studentką zaoczną w Polsce, opowiadała mi o sytuacji, jaka zaistniala w trakcie wykładu. Pani wykładowczyni zdenerwowała się na jednego ze studentów. Wywiązała się z tego ostrzejsza dyskusja, aż w którymś momencie pani zadała pytanie: A pan gdzie pracuje? Student był wychowany na uczciwego człowieka i nie kłamał, ale prawdy powiedzieć też nie chciał (bo praca, choć uczciwa, to jednak nie należała do prestiżowych); odparł: Jestem starszym specjalistą do spraw mopowania. Sala w śmiech, a u pani wykładowczyni konsternacja. Powiem szczerze, że w tamtych czasach mopy były nowościami i ja także musiałam sobie odszyfrować tą odpowiedź.

Słowo “mop” jest nowym słowem w języku polskim, natomiast historia angielskiego mopa sięga średniowiecza. Mopem nazywano garść przędzy, bądź szmatę umieszczoną na końcu drąga, która służyła albo do czyszczenia, albo do rozcierania smoły na pokładzie (bo dawniej łodzie były drewniane i uszczelniano je smołą. Teraz mop kojarzy się przede wszystkim z narzędziem do sprzątania podłogi.

Boris Johnson has a mop of blonde hair. Premier Wielkiej Brytanii z pewnością ma mopa w domu, ale tutaj to słowo oznacza: czupryna, zwłaszcza rozczochrana czupryna . Borys Johnson ma czuprynę blond włosów.

Czasownik „to mop” przetłumaczymy na „mopować, myć podłogę mopem” a także „zetrzeć (chustką, szmatką) pot z twarzy” (It is so hot here that I keep mopping my brow / Jest tutaj tak gorąco, że (cały czas) wycieram pot z czoła.

Już kilka razy w książkach natknęłam się na zdanie, gdzie było określenie „moping” w sensie – mazać, rozżalać się. Wiecie jak to się czyta książki – szybko i nie zwraca się uwagi na pisownię. Mi się do tej pory zdawało, że jest to kolejne znaczenie czasownika „to mop”, ale nie! Ten „moping” pochodzi od czasownika „to mope”, który oznacza: być nieszczęśliwym i nie chcieć, nie starać się myśleć pozytywnie, także nie działać w pozytywnym kierunku z powodu zaznania jakiegoś zawodu, bądź doświadczenia niepowodzenia; użalać się nad sobą.

Także tytuł tego tekstu (Stop moping and start mopping) należy przetłumaczyć na: Przestań się mazać i zacznij mopować. Jedna literka mniej, a jaką dużą robi różnicę.

DODATEK
Jeśli chciałbyś/abyś jeszcze poczytać o słowie mop, to zapraszam tutaj.

 

Strefa Kujona:

mop [wymowa: mɒp], rzeczownik, znaczenie:
– mop (narzędzie do sprzątania podłóg)
– czupryna (gęste, często też rozczochrane włosy)

mop czasownik, znaczenie:
– mopować, myć podłogę mopem
– zetrzeć chustką, szmatką pot z twarzy

mope [wymowa: məʊp, czasownik, znaczenie:
– (negatywny wydźwięk) być nieszczęśliwym i ani nie chcieć, ani nie starać się myśleć pozytywnie, także nie działać w pozytywnym kierunku z powodu zaznania jakiegoś zawodu, bądź doświadczenia niepowodzenia; użalać się nad sobą

 

Materiały źródłowe (słówka):

 

Zdjęcie wykonał Shubham Sharon, a można je znaleźć na portalu Unsplash.

Angielski magazyn

Trzeci poniedziałek w nowej pracy. Wszystkich już poznałam, prócz Laury, z którą właśnie ucinam sobie poranną pogawędkę. Laura pyta skąd jestem, kiedy tu przybyłam i dlaczego wybrałam akurat to miasto. Na ostatnie pytanie odpowiadam informacją, że przyjechałam do kuzyna, który tu już mieszkał. Laura pyta dalej (chyba jej się po urlopie nie chce pracować): Where does your cousin work? / Gdzie twój kuzyn pracuje? Ja informuję, że w magazynie: He works in a magazine. Laura wytrzeszcza na mnie oczy, a ja właśnie zdaję sobie sprawę z tego, że uczyniłam miejsce pracy kuzyna dużo bardziej ciekawym.

Słowo “magazine” najczęściej spotkamy, jako odpowiednik naszego “kolorowe czasopismo, magazyn”; np. Viva is a popular magazine for women / Viva jest popularnym magazynem dla kobiet. “Magazine” to także “magazynek na naboje w pistolecie, czy karabinie” i “magazyn z bronią albo z materiałami wybuchowymi” (to dlatego Laura wytrzeszczyła oczy).

Magazyn, w którym pracował mój kuzyn, powinnam była nazwać “warehouse”, ponieważ „warehouse” to „duży budynek, w którym przechowuje się towary i produkty zanim zostaną sprzedane, użyte albo wysłane do sklepów”. Warehouse’em nazwiemy też „sporej wielkości sklep sprzedający duże ilości jakiegoś typu produktu po obniżonej cenie”. Takim sklepem będzie np. Makro i Costco; przypominają one z wystroju coś między magazynem, a supermarketem (np. towary leżą na paletach, a nie na półkach).

Jak to często powtarza się w języku angielskim „warehouse” ma też swój elegancki, logiczny czasownikowy odpowiednik – ”to warehouse”, który oznacza: trzymać coś w magazynie, przechowywać coś w magazynie; magazynować, składować.

Większość słowników tutaj kończy. Jednakże „Cambridge Dictionary” podaje jeszcze jedno znaczenie rzeczownika „warehouse” (duże więzienie, szpital itp. gdzie więźniowie, pacjenci itd. są trzymani, ale gdzie udziela im się niewiele pomocy) i jeszcze jedno znaczenie czasownika „to warehouse” (umieszczać ludzi w dużych więzieniach, szpitalach itd. bez starania się im pomóc). Jails have become warehouses for the poor, ill and addicted / Więzienia stały się … dla biednych, chorych i uzależnionych (może „przechowalniami”?), We need social housing, not warehouses, for homeless kids / Potrzebujemy mieszkań socjalnych, nie … dla bezdomnych dzieci (i jak to przetłumaczyć?). W tym znaczeniu „warehouse” jest nie tyle nazwą budynku (nie informuje nas co to za budynek), ile jego negatywną oceną [ci ludzie nie powinni tam być i dlatego ten budynek (lokal tymczasowy, więzienie, obóz dla uchodźców itp.) jest określany słowem warehouse].

Tak samo funkcjonuje (w tym znaczeniu) czasownik „to warehouse”. W polskich mediach ostatnio mówi się o tym, że bezpańskie zwierzęta są umieszczane w prywatnych schroniskach, gdzie często panują złe warunki. Można więc powiedzieć: Abandoned animals are warehoused in private animal shelters / Porzucone zwierzęta są … w prywatnych schroniskach (dla zwierząt). No i co tu dać? Angielskie słowo „to warehouse” już wskazuje, że są to złe warunki życia, ale w polskim tłumaczeniu raczej się nie da tego dokładnie oddać. I taki rodzaj frustracji, kiedy znacie znaczenie słowa, ale nie umiecie znaleźć polskiego odpowiednika, będzie Wam towarzyszyć w trakcie nauki języka. To dobry znak, bo to znaczy, że zaczynacie już myśleć po angielsku.

DODATEK
Trzy bardzo popularne magazyny dla kobiet to: Vanity Fair, Glamour i Vogue. Jak ich tytuły przetłumaczymy na język polski? Odpowiedź znajdziesz tutaj.
 

Strefa Kujona

magazine (potocznie też – mag) [wymowa: ˌmæɡ.əˈziːn], rzeczownik, znaczenie:
– kolorowe czasopismo, magazyn
– część broni, gdzie trzymane są naboje; magazynek
– budynek, w którym przechowuje się substancje wybuchowe, broń itp.; skład amunicji, skład materiałów wybuchowych, magazyn

warehouse [wymowa: ˈweə.haʊs], rzeczownik, znaczenie:
– duży budynek, w którym przechowuje się towary i produkty zanim zostaną sprzedane, użyte albo wysłane do sklepów; magazyn
– sporej wielkości sklep sprzedający duże ilości jakiegoś typu produktu po obniżonej cenie
-duże więzienie, szpital itp. gdzie więźniowie, pacjenci itd. są trzymani, ale gdzie udziela im się niewiele pomocy

warehouse [wymowa: ˈweə.haʊz], czasownik, znaczenie:
– trzymać coś w magazynie, przechowywać w magazynie; magazynować, składować
– umieszczać ludzi w dużych więzieniach, szpitalach itd. bez starania się im pomóc
 

Materiały źródłowe (słówka):

 

Zdjęcie wykonał icondigital, a pochodzi ono z bazy zdjęć Pixabay.