Kategoria: Wielka Brytania

The Chemical Brothers – Galvanize

W 2004 roku zespół The Chemical Brothers wypuścił piosenkę o bardzo nietypowym tytule – Galvanize. Piosenkę zapewne każdy z Was kojarzy (można sobie ją przypomnieć tutaj), ale ilu z Was się zastanawiało, o czym muzycy z Manchesteru śpiewają? No bo raczej nie o cynkowaniu stali, czy tym podobnych rzeczach(?)

Luigi Galvani

Jeśli zajrzymy do słownika etymologicznego, to okazuje się, że pierwsze znaczenie wyrazu galwanizacja, to wcale nie było to, które dziś znamy!

Czasownik galvanize pochodzi od nazwiska włoskiego lekarza, fizyka i filozofa Luigiego Galvaniego. Galvani zauważył, że jeśli prąd ma kontakt z ciałem zwierzęcia (tym pierwszym była martwa żaba), to wówczas wywołuje skurcz mięśni. Stąd “galvanize” początkowo oznaczało – stymulować poprzez elektryczność.

Do czego innych zainspirowała owa żaba?

Kilka lat później siostrzeniec Galvaniego, fizyk Giovanni Aldini, zaczął organizować pokazy, podczas których stymulował prądem fragmenty zwierząt np. głowę wołu. I choć w trakcie eksperymentów oczy martwego zwierzęcia nagle się otwierały, to Aldini chciał bardziej przerazić widownię.

Czy to Wam czegoś nie przypomina…

Najbardziej znany eksperyment, jaki poprowadził Aldini, odbył się w styczniu 1803 roku w Londynie. Aldini tym razem wykonywał doświadczenia na ciele George’a Fostera – skazanego na powieszenie mordercy żony i córki. W sali operacyjnej zebrali się brytyjscy naukowcy, dygnitarze i lekarze, którzy obserwowali, jak Aldini przykładał elektrody do ciała Fostera, tym samym wywołując reakcje typu:

his jaw quivered, his left eye opened, and his face convulsed / jego szczęka zadrżała, jego lewe oko się otworzyło, a twarz miała spazmy.

Momentami wydawało się nawet, że George Foster ożył.

Mary Wollstonecraft Shelley

Ponoć Mary Shelley była albo świadkiem takich pokazów, albo o nich słyszała. Bo te właśnie eksperymenty zainspirowały ją do napisania powieści o szalonym naukowcu Wiktorze Frankensteinie, który składa z części ciał różnych osób potwora. W książce wprawdzie nie wspomniano o użyciu elektryczności do tchnienia życia w kreaturę, ale w licznych filmowych adaptacjach ten motyw jest używany.

O czym śpiewają The Chemical Brothers?

Próby ożywiania zmarłych się nie udawały. Zaczęto też wątpić w moralność takich badań i ostatecznie zaniechano prowadzenia tych makabrycznych eksperymentów.

A dziś słowo “galvanize” oznacza też: pobudzić do działania, zelektryzować, dać impuls. I to właśnie zespół miał na myśli, śpiewając:

The time has come to / Nadszedł czas by
Galvanize / Dać impuls
Come on, come on, come on with it / No dalej, dalej, dalej z tym

Don’t hold back, if you think about it too much / Nie powstrzymuj się, jeśli myślisz o tym za wiele
You may stumble, trip up, fall on your face / (to) Możesz zatoczyć się, potknąć się, upaść na twarz

 

Strefa Kujona:

galvanize (też: galvanise) [wymowa: ˈɡælvənaɪz], czasownik, znaczenie:
– proces pokrywania metalowej powierzchni (stali lub żelaza) cynkiem w celu jej ochrony przed rdzą, np. galvanized bucket / ocynkowane wiadro, galvanized steel / ocynkowana stal;
– sprawić, by ktoś (nagle) zaczął coś robić poprzez wywołanie (w kimś) emocji lub zszokowanie (kogoś); zelektryzować, dać impuls, pobudzić do działania, zszokować, zmobilizować, zachęcić; np. The win galvanized the whole team // Wygrana zelektryzowała/zmobilizowała/podbudowała cały zespół; The urgency of his voice galvanized them into action / Jego naglący głos dał im impuls do działania; We need new approaches that will galvanize the industry to deal with its problems / Potrzebujemy nowych metod, które pobudzą przemysł do uporania się z jego problemami; Western charities were galvanized by TV pictures of starving people / Zachodnie organizacje charytatywne zostały zmobilizowane przez telewizyjne obrazy głodujących ludzi; The prospect of his mother coming to stay galvanized him into action and he started cleaning the house / Perspektywa przyjazdu matki do domu, zmobilizowała go do działania i on zaczął sprzątać dom

 

Materiały źródłowe:


słówka

inne

Jak będzie „przekroczyć granicę” po angielsku?

Ostatnio głośno jest o filmie Agnieszki Holland „Zielona Granica”, pokazującym kryzys migracyjny na granicy polsko-białoruskiej. Jak byśmy przetłumaczyli słowo „granica” w tytule tego filmu, a jak – inne „granice”?

Zielona Granica

Ta granica, o której opowiada film Agnieszki Holland, jest linią oddzielającą dwa państwa – Polskę i Białoruś. Taką “granicę” przetłumaczymy na – border. Stąd na przejściu granicznym / border crossing mamy border control / kontrolę graniczną, której dokonują border guards / strażnicy graniczni. “Zieloną Granicę” przetłumaczymy w takim razie na – Green Border.

Border, czyli coś, co otacza (jakąś przestrzeń)

Słowo “border” początkowo oznaczało – brzeg tarczy w herbie rodu. I to znaczenie wciąż jest widoczne w następujących tłumaczeniach:

– pasek (często dekoracyjny), który ciągnie się na brzegu np. ubrania, obrazu, kartki; lamówka, obwódka, obrąbek;

– wąski pasek ziemi wokół ogrodu, na którym zwykle sadzi się kwiaty; rabatka.

Angielski „border” jest czymś, co otacza („zawiera w sobie coś” – państwo, obraz, ogród) i… tyle! A przecież my, Polacy używamy słowa „granica” także w innych znaczeniach.

Granica, czyli „dokąd coś można (do)ciągnąć”

„Granica” przetłumaczymy na – limit, jeśli będziemy to słowo rozumieć jako: zasięg, zakres lub kres; np.:

– ograniczony zasięg (np. the limits of human understanding / granice ludzkiego zrozumienia);

– największą lub najmniejszą ilość czegoś, co jest dozwolone (np. What do you think should be the minimum age limit for a child to have a social media account? / Co sądzisz, powinno być dolną granicą wieku dla dziecka, by posiadało konto na mediach społecznościowych?);

– kres możliwości fizycznych lub psychicznych człowieka (np. The team performed to the limit of its capabilities / Zespół zagrał do granic swoich możliwości; His arrogance had no limits / Jego arogancja nie miała granic);

– najdalsza krawędź obszaru lub miejsca (np. We were reaching the limits of civilization / Docieraliśmy do granic cywilizacji; the city limits / granice miasta).

”Granica”, czyli – jakaś linia

„Granica” przełożymy na line, jeśli ten wyraz rozumiemy, jako:

– linia podziału między jednym miejscem lub rzeczą, a innym miejscem lub rzeczą (np. the tree line / granica lasu; the permanent snow line / granica wiecznych śniegów);

– linia podziału między jednym obszarem myślenia lub zachowania, a innym lub między jedną grupą ludzi, a inną grupą ludzi (np. There is a fine line between informing the public and alarming them / Istnieje cienka granica pomiędzy informowaniem opinii publicznej a jej alarmowaniem; Music offers a way to cross cultural lines / Muzyka umożliwia przekraczanie granic kulturowych).

Jak będzie „przekroczyć granicę” po angielsku?

Zależy, jaką granicę będziemy mieli na myśli – jeśli mówimy o granicy państwowej, to powiemy „to cross the border”. Jednak możemy też mieć na myśli to, że ktoś zrobił coś niestosownego lub niewłaściwego – i wtedy powiemy: He crossed the line / Przekroczył (pewną) granicę.

 

Strefa Kujona:

border [wymowa: ˈbɔː.də(r)], rzeczownik, znaczenie:

– granica między dwoma państwami bądź obszarami albo teren blisko takiej granicy; np. The train crosses the border between France and Spain / Pociąg przekracza granicę (państwową) między Francją a Hiszpanią; border guard / straż graniczna, border control / kontrola graniczna, border crossing / przejście graniczne, to cross the border / przekroczyć granicę (państwową),

– (przenośnie) granica, linia podziału; np. It is difficult to define the border between love and friendship / Trudno jest określić granicę między miłością a przyjaźnią,

– długi, wąski pasek ziemi wokół ogrodu, na którym zwykle sadzi się kwiaty; rabatka,

– pasek/linia/obramowanie (często dekoracyjny), który ciągnie się na brzegu np. ubrania, obrazu, kartki; lamówka, obwódka, obrąbek; np. “writing paper with a black border” wyglądałby tak:

(papier do pisania z czarną obwódką)

„Border” zawiera w sobie pierwsze znaczenie polskiego słowa granica wg Słownika Języka Polskiego: linia zamykająca lub oddzielająca pewien określony obszar.

*** *** ***

„Granica” przetłumaczymy na – limit [wymowa:ˈlɪmɪt], jeśli będziemy to słowo rozumieć jako: zasięg, zakres lub kres:

– ograniczony zasięg (np. the limits of human understanding / granice ludzkiego zrozumienia),

– największą lub najmniejszą ilość czegoś, co jest dozwolone (np. What do you think should be the minimum age limit for a child to have a social media account? / Co sądzisz, powinno być dolną granicą wieku dla dziecka, by posiadało konto na mediach społecznościowych?),

– kres możliwości fizycznych lub psychicznych człowieka [np. Znała granice swojej władzy / She knew the limits of her power; Jego arogancja nie znała (= nie miała) granic / His arrogance knew (= had) no limits; Jest granica bólu (cierpienia), jakie możemy znieść / There is a limit to the amount of pain we can bear; Zespół zagrał do granic swoich możliwości / The team performed to the limit of its capabilities; Wiedziałem, że osiągnąłem granicę (swoich możliwości) i nie mogłem zrobić nic więcej / I knew I had reached my limit and couldn’t do any more; Zrobili wszystko, co w ich mocy w granicach swoich możliwości / They’ve done their best within the limits of their capability],

– najdalsza krawędź obszaru lub miejsca (np. We were reaching the limits of civilization / Docieraliśmy do granic cywilizacji; the city limits / granice miasta)

W części powyższych przykładów zastąpimy „granicę” polskim „limitem” [I knew I had reached my limit and couldn’t do any more / Wiedziałem, że osiągnąłem granicę (albo „limit”) (swoich możliwości) i nie mogłem zrobić nic więcej; What do you think should be the minimum age limit for a child to have a social media account? / Co sądzisz, powinno być dolną granicą wieku (albo „dolnym limitem wieku”)] dla dziecka, by posiadało konto na mediach społecznościowych?

*** *** ***

„Granica” przetłumaczymy na – line [wymowa: laɪn], jeśli będziemy to słowo rozumieć jako:

– linia podziału między jednym miejscem lub rzeczą, a innym miejscem lub rzeczą (np. the tree line / granica lasu; the permanent snow line / granica wiecznych śniegów),

– linia podziału między jednym obszarem myślenia lub zachowania, a innym lub między jedną grupą ludzi, a inną grupą ludzi (np. Mass consumption blurred the lines of class distinction / Masowa konsumpcja zatarła granice podziałów klasowych; Music offers a way to cross cultural lines / Muzyka umożliwia przekraczanie granic kulturowych; There is a fine line between informing the public and alarming them / Istnieje cienka granica pomiędzy informowaniem opinii publicznej a jej alarmowaniem)

„Line” zawiera w sobie to znaczenie polskiego słowa granica: linia podziału lub czynniki różnicujące coś.

*** *** ***

to cross the line – wyrażenie, znaczenie:
– zachować się w sposób nieakceptowalny, niestosowny, nieodpowiedni; przekroczyć pewną granicę, przesadzić
 

Materiały źródłowe:


słówka

inne

 

Zdjęcie wykonał Joni Rajala.

Prince William – the heir

Skoro książę Harry, jak mówi tytuł jego autobiografii, jest the spare // drugim dzieckiem/”zapasowym”, to książę William jest the heir // sukcesorem/pierwszym dzieckiem.

„Heir” jest rzadko używanym słowem, ale fani pewnych typów literatury mogli już się z nim zetknąć…

Główny bohater „Władcy Pierścieni” Frodo jest „the heir of Bilbo, the Ring-finder / następcą Bilba, znalazcy Pierścienia”. Natomiast w „Harrym Potterze i Komnacie Tajemnic” jest mowa o dziedzicu domu Slytherin (= the heir of Slytherin), który jako jedyny może otworzyć wyżej wspomnianą komnatę i wypuścić z niej Bazyliszka.

“Heir” w codziennej rozmowie raczej nam się nie przyda, bardziej przydatne będą słowa z nim spokrewnione: heritage, heredity i hereditary.

Światowe dziedzictwo

There are 17 UNESCO World Heritage Sites in Poland, 15 of which are cultural, and two are natural sites. The first two sites inscribed on the World Heritage List were Wieliczka Salt Mine and Historic Centre of Kraków / Jest 17 miejsc w Polsce (wpisanych) na listę światowego dziedzictwa (organizacji) UNESCO (= United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization / Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Edukacji, Nauki i Kultury), 15 z nich są obiektami kulturowymi, a dwa – obiektami przyrodniczymi. Pierwszymi dwoma miejscami wpisanymi na listę światowego dziedzictwa była Kopalnia Soli w Wieliczce i Stare Miasto w Krakowie.

„Heritage” przetłumaczymy na: dziedzictwo i pochodzenie (np. I am of Polish heritage / Mam polskie pochodzenie).

Dziedziczność i dziedziczne

Heredity was for a long time one of the most puzzling and mysterious phenomena of nature. This was so because the sex cells, which form the bridge across which heredity must pass between the generations, are usually invisible to the naked eye. Only after the invention of the microscope early in the 17th century and the subsequent discovery of the sex cells could the essentials of heredity be grasped / Dziedziczność była przez długi czas jedną z najbardziej zagadkowych i tajemniczych zjawisk w naturze. Było tak dlatego, że komórki płciowe [komórki jajowe i plemniki], które tworzą „most”, przez który dziedziczność musi przejść pomiędzy pokoleniami, są zwykle niewidoczne dla (gołego) oka. Dopiero po wynalezieniu mikroskopu na początku XVII wieku i późniejszym odkryciu komórek płciowych podstawy dziedziczenia mogły zostać pojęte.

Od „heredity / dziedziczność” pochodzi przymiotnik „hereditary / dziedziczne” (np. hereditary diseases / choroby dziedziczne).

Zaręczynowy pierścionek księżnej Diany

Ów pierścionek z szafirem dostał w posiadanie książę William (the heir / najstarsze dziecko), a nosi go oczywiście jego żona – księżna Kate. Taka cenna rzecz, która jest przekazywana z pokolenia na pokolenie, to po polsku pamiątka rodowa, a po angielsku – heirloom.

 

Strefa Kujona:


heir [wymowa: eə(r)], rzeczownik, znaczenie:
– sukcesor, następca, dziedzic, spadkobierca (osoba, która dziedziczy posiadłość, fortunę lub tytuł); np. King Charles III is the sovereign; his heir apparent is his elder son, William, Prince of Wales. William’s eldest child, Prince George, is second in line, followed by George’s younger sister, Princess Charlotte, before her younger brother, Prince Louis / Król Karol III jest monarchą; jego prawowitym następcą jest najstarszy syn William, książę Walii. Williama najstarsze dziecko – książę Jerzy jest drugi w linii do tronu, następnie Jerzego młodsza siostra – księżniczka Karolina, (która jest) przed jej młodszym bratem – księciem Ludwikiem.
– osoba, która kontynuuje działalność lub tradycję zaczętą przez kogoś innego; następca, spadkobierca; np. the president’s political heirs / polityczni spadkobiercy prezydenta

heiress [wymowa: eəˈres], rzeczownik, znaczenie:
– dziedziczka, spadkobierczyni, następczyni tronu

heritage [wymowa: ˈherɪtɪdʒ], rzeczownik, znaczenie:
– dziedzictwo, spuścizna (historia, obyczaje, zabytki, sztuka, które tworzą tożsamość jakiegoś państwa lub grupy społecznej); np. The Ambassador of the Republic of Poland in London Arkady Rzegocki said: “I would like to warmly invite everyone to join us in the Polish Heritage Days celebrations which for the third time will take place across the whole of the United Kingdom around the 3rd of May Constitution Day. Let’s share our culture and heritage with our neighbours, let’s challenge stereotypes, let’s showcase our openness, tolerance, and engagement in the life of local communities in the United Kingdom / Ambasador Rzeczpospolitej Polskiej w Londynie Arkady Rzegocki powiedział: „Chciałbym ciepło zaprosić każdego, by dołączył do nas w obchodach Dni Polskiego Dziedzictwa, które po raz trzeci odbędą się na terenie całego Zjednoczonego Królestwa około Trzeciego Maja (Dzień Konstytucji Majowej). Dzielmy się naszą kulturą i dziedzictwem z naszymi sąsiadami, kwestionujmy stereotypy, pokażmy naszą otwartość, tolerancję i zaangażowanie w życie lokalnych społeczności w Wielkiej Brytanii”
– pochodzenie (narodowe, etniczne, religijne itp.); np. Waldemar Januszczak, a BBC presenter and an art critic, is of Polish heritage / Waldemar Januszczak prezenter BBC i krytyk sztuki jest polskiego pochodzenia (jeśli ktoś nie zna tego pana, to tutaj jest link do filmiku na YouTube (po angielsku), gdzie pan Januszczak opowiada z brytyjskim poczuciem humoru i polską fantazją o ruchu w sztuce zwanym Młoda Polska

heredity [wymowa: həˈredəti], rzeczownik, znaczenie:
– dziedziczność (biologiczny proces przekazywania cech fizycznych i cech charakteru z rodziców na dzieci)

hereditary [wymowa: hɪˈred.ɪ.tər.i], przymiotnik, znaczenie:
– dziedziczny (o cechach, chorobach, tytułach szlacheckich, pozycjach w społeczności); np. a hereditary disease / choroba dziedziczna; Most monarchies are hereditary / Większość monarchii jest dziedzicznych

heirloom [wymowa: ˈeəluːm], rzeczownik, znaczenie:
– pamiątka rodowa (cenny obiekt, jaki należy do rodziny od wielu lat)

 

Materiały źródłowe:

słówka

inne

 

Zdjęcie przedstawia replikę pierścionka zaręczynowego księżnej Diany (matki książąt Williama i Harry’ego), który dziś należy do księżnej Kate. Fotografia pochodzi z Wikipedii.

Prince Harry – the spare

Chyba nie ma osoby, która by nie słyszała o wydanej tydzień temu książce księcia Harry’ego pt. „Spare„. Dzieło to wywołuje gorącą dyskusję wśród Brytyjczyków, bo nie dość, że rzadko kiedy któryś z rojalsów się zwierza, to jeszcze książę Harry wyjątkowo otwarcie opowiedział o swoim doświadczeniu bycia „spare”.

Kim jest „spare”?

Najlepiej wyjaśni nam to cytat z książki:

I heard the story of what Pa allegedly said to Mummy the day of my birth: Wonderful! Now you’ve given me an Heir and a Spare—my work is done / Słyszałem historię o tym, co papa rzekomo powiedział mamusi w dzień moich urodzin: Cudownie! Teraz dałaś mi Sukcesora i Drugiego – moja robota jest zrobiona.

Wiemy z lekcji historii, że dla każdego władcy najważniejszym było utrzymanie tronu i ciągłość linii królewskiej. Dlatego trzeba było postarać się o „heir // sukcesor/pierwsze dziecko” i „spare // drugie dziecko/”zapasowe”, które przejmie tron w razie, gdy pierworodny umrze.

Rzeczownik “spare”, gdy nie opisuje członka rodziny królewskiej, zrozumiemy jako: dodatkowa, zapasowa rzecz, którą trzyma się w razie, gdyby trzeba było wymienić zniszczoną lub zgubioną rzecz.

Spare parts

Książę posuwa się dalej w swoich domysłach nt. roli, jaką mu przydzielono:

The Heir and the Spare — there was no judgment about it, but also no ambiguity. I was the shadow, the support, the Plan B. I was brought into the world in case something happened to Willy. I was summoned to provide backup, distraction, diversion and, if necessary, a spare part. Kidney, perhaps / Sukcesor i Drugi – nie było osądzania tego, ani też dwuznaczności. Ja byłem cieniem, wsparciem, planem B. Przyszedłem na świat w razie, gdyby coś stało się Wiliamkowi. Byłem wezwany, by zapewnić zastępstwo, rozrywkę, odwrócenie uwagi i, gdyby to było konieczne, część zapasową. Nerkę, być może.

Przymiotnik “spare” oznacza: zapasowy, dodatkowy, wolny, nieużywany obecnie; np. spare key / zapasowy klucz, spare time / czas wolny, spare change / drobne „na zbyciu”. Natomiast „spare parts” najczęściej oznacza: części zamienne do samochodu lub jakiegoś urządzenia.

Harry, spare us!

W prasie pojawia się ww. prośba. Bo po tym, jak poznaliśmy, gdzie i jak książę stracił dziewictwo i co odmroził w czasie wyprawy na biegun północny, nie da się nie pomyśleć „please, spare us the details / proszę, oszczędź nam szczegółów„. Książę w swojej książce nie dość, że opowiada otwarcie o najbardziej intymnych momentach życia, to jeszcze „does not spare any member of The Royal Family / nie oszczędza nikogo z rodziny królewskiej (= mówi źle o wszystkich)„.

Czasownik „to spare” przetłumaczymy tutaj na „oszczędzić” w sensie „oszczędzić komuś doświadczyć coś nieprzyjemnego” oraz bardziej drastycznie „nie zranić, nie zniszczyć, darować życie” (np. They killed the men but spared the children / Zabili mężczyzn, ale oszczędzili dzieci).

Spare me a few minutes

Książę Harry ma wiele żalu w związku z byciem „spare”:

Pa and William could never be on the same flight together, because there must be no chance of the first and second in line to the throne being wiped out. But no one gave a damn whom I traveled with; the Spare could always be spared / Papa i Wiliam nie mogli lecieć tym samym lotem, ponieważ nie można dopuścić, żeby pierwszy i drugi w linii do tronu zostali zmiecieni. Ale wszyscy mieli w nosie, z kim ja podróżowałem; Drugi zawsze może zostać poświęcony.

Tutaj „to spare” zrozumiemy jako: poświęcić/dać/znaleźć np. czas, pieniądze komuś, zwłaszcza gdy jest to trudne do zrobienia; np. Can you spare me a few minutes? / Poświęcisz mi kilka minut?, Could you spare me £20? / Znajdziesz dla mnie 20 funtów?

Spare a thought

Wydaje mi się, że większość osób zdaje sobie sprawę z tego, że życie w rodzinie królewskiej, mimo przywilejów i bogactwa, nie jest wcale łatwe. Jednak takie rozpamiętywanie i opisywanie nawet najmniejszych urazów pokazuje księcia Harry’ego w bardzo złym świetle.

Czasem warto „spare a thought for those less fortunate than us / pomyśleć o tych, którzy są w gorszej sytuacji, niż my”, aby zobaczyć własne problemy we właściwej skali.

 

Strefa Kujona:

spare [wymowa: speə(r)], rzeczownik, znaczenie:
– dodatkowa rzecz, którą trzyma się „na zapas”, „w razie czego”, gdyby trzeba było wymienić zniszczoną lub zgubioną rzecz; np. I lost my key but I have a spare / Zgubiłem klucz, ale mam zapasowy,
– (zwykle w liczbie mnogiej „spares”; też: spare part) zapasowy element/część, który może być użyty, by wymienić inną, podobną część np. w samochodzie, jakimś urządzeniu
– (potocznie) „the spare” w wyrażeniu „the heir and the spare” oznacza drugie dziecko monarchy (drugie w kolejności do dziedziczenia tronu, na który wstąpi wtedy, gdy „the heir // sukcesor, pierwsze dziecko” umrze nieprzejąwszy jeszcze tronu albo „the heir” nie będzie posiadać własnych dzieci)

spare [wymowa: speə(r)], przymiotnik, znaczenie:
– zapasowy, dodatkowy, wolny, nieużywany obecnie; np. a spare key / zapasowy klucz; Do you have a spare chair? / Masz wolne krzesło?; spare time / czas wolny; spare moment / wolna chwila, momencik; spare change / dodatkowe drobne, drobne „na zbyciu”
– (literacko) wysoki i chudy (o osobie)
– (literacko) prosty, skromny, bez ozdobników, oszczędny (np. wystrój domu)

spare [wymowa: speə(r)], czasownik, znaczenie:
– oszczędzić: nie zranić, nie zniszczyć czegoś lub kogoś; np. They killed the men but spared the children / Zabili mężczyzn, ale oszczędzili dzieci; During the bombing only one house was spared / Podczas bombardowania tylko jeden dom nie został zniszony
– oszczędzić/darować komuś doświadczyć coś nieprzyjemnego; np. Spare me the details, please / Proszę, oszczędź mi szczegółów; You could have spared yourself an unnecessary trip by phoning in advance / Mogłeś oszczędzić sobie niepotrzebnej podróży, dzwoniąc wcześniej
– spare no effort/expense // bardzo mocno się starać; zrobić wszystko, co możliwe, by coś osiągnąć [dosłownie: nie oszczędzać (na) wysiłku/wydatkach]
– (formalnie) not spare yourself / nie oszczędzać siebie (starać się jak najmocniej coś osiągnąć)
– dać/znaleźć/poświęcić czas, pieniądze, przestrzeń (dla kogoś), zwłaszcza gdy jest to trudne do zrobienia; np. Could you spare me £20? / Dasz mi 20 funtów?; Surely you can spare me a few minutes? / Z pewnością znajdziesz dla mnie kilka minut?; He was late, but he spared a glance for the pretty girl at the desk / Spóźnił się, ale zdążył (jeszcze) spojrzeć na ładną dziewczynę przy biurku (czyli – nie miał czasu, ale gdzieś, jakoś „wyłuskał” tę chwilę na spojrzenie na dziewczynę); Could you spare one of your staff to help us out? / Mógłbyś poświęcić kogoś z twoich pracowników, żeby nam pomógł?
– spare a thought for someone / pomyśleć o kimś, kto jest w trudniejszej sytuacji; np. If you think hospital food is bad today, spare a thought for patients during the First World War / Jeśli sądzisz, że szpitalne jedzenie jest dziś złe, pomyśl o pacjentach podczas pierwszej wojny światowej
– mieć „na zbyciu”, mieć więcej, niż potrzeba; np. If you have any wool to spare when you’ve finished the sweater, can you make me some gloves? / Jeśli masz jakąś wełnę na zbyciu, kiedy skończysz sweter, możesz zrobić mi rękawiczki?

 

Materiały źródłowe (słówka):

 

Zdjęcie okładki książki „Spare” pochodzi ze strony Amazon.